İçerisinde bulunduğumuz 21. yüzyılın belki de en ilgi çekici yanlarından birisi insanların yemek kültürüne eskisinden daha fazla önem vermesidir bence. İlk çağlardan itibaren yaşamak için ne bulursa yemeğe mecbur olan insanoğlu, bugün marketlerde önünde duran yüzlerce çeşit hazır yiyeceği çoğu zaman beğenmez. Çünkü artık binlerce seçenek var ve Mc Donalds, Burger King ya da Sbarro size kendi endüstriyel ürünlerini satmak için hazır bekliyorlar.

Yeme-içme kültürünün gelişmesi, gastronomi isimli bilim dalının bile oluşmasını sağladı son yıllarda. Bugün üniversitelerde ders olarak okutulan gastronomi, bu yüzyılın en talep görecek alanlarından birisi olacağa benziyor. Mutfak kültürünün profesyonelleşmesi, beraberinde gurme denilen yeme-içme uzmanlarını hayatımıza soktu. Fransızca “gourmand” olarak ortaya çıkan kelimenin anlamı sözlüklerde aşağı yukarı şöyle veriliyor: “lezzeti keşfetmiş, damak tadına sahip kişi”.

Ülkemizde de Vedat Milor’un başını çektiği (gerçi kendisi her fırsatta gurme olmadığını söyler) yeme-içme uzmanları çok çok yeni bir kavram bizler için. Çoğumuz bundan 1-2 yıl önce ne Vedat Milor’u tanırdık ne de Michelin Yıldızlı lokantanın ne anlama geldiğini bilirdik. Artık Türkçe’ye de girmiş bulunan gurme kelimesi, bugünkü yazı konuma fazlasıyla isabet ediyor.

Özellikle tatlı-şeker tüketiminin tehlikeli şekilde arttığı bu yüzyılda, parfüm üreticileri de dünyanın bu yükselen kültürel trendine çabucak uyum sağladılar. 1990’lı yıllarda “gourmand” isimli bir parfüm kategorisi çoktan konuşulur olmuştu. Hatta bu yönde parfümlerde çıkarılmaya başlandı. Parfümler için kullanılan gourmand tanımı genel olarak “tatlı türevleri, şeker, kakao, kahve türevleri, karamel, çikolata, vanilya” kokan parfümleri belirtmek için kullanılıyor. Gourmand parfümlerinin atasının ise hangisi olduğunun sınırını çizmek zor ama Thierry Mugler’in müthiş parfümü Angel (kadın versiyonu) için kimileri “ilk gourmand parfüm” diyebiliyorlar.

Tabii bu tartışmaya girmek çok anlamlı değil. Fakat 1999 yılında Rochas öyle bir parfüme imza attı ki, herkesin gözlerini kendisine çevirmeyi başardı. Daha önce hiç yapılmamış bir koku formuydu Rochas Man. Karamelli lavanta kokusuyla, muhtemelen gourmand denilen parfümlerin en iyi ve erken örneklerinden birisini ortaya çıkardı Rochas. Ve tabii piyasaya çıkar çıkmaz müthiş bir başarı yakaladı Rochas Man. Bugün bile aradan on beş yıl geçmesine rağmen hala en çok satan erkek parfümlerinden birisi olarak raflarda duruyor. Onun için “kült gourmand” demek sanırım yanlış olmayacaktır. Uzun zaman önce bir şişesini severek kullandığım Rochas Man’i, aradan geçen yılların ardından tekrar ve daha detaylı olarak incelemek istedim.

Rochas Man, kendi sitelerinde “klasik fujer” olarak sınıflandırılmış. Ayrıca parfümün gourmand karakterine de vurgu yapılmış. Üzerime ilk sıktığımda beni erkeksi lavanta karşılıyor. Hafif tatlımsı keskin lavanta, biraz eski klasikleri hatırlattı bana. Caron Pour Homme’u andırıyor ilk saniyelerdeki lavanta. Her ne kadar lavanta ile aram iyi olmasa da yine de fena değil açılışı. Orta bölümde lavanta hala etkili. Fakat parfümün ana teması  olan kahve, karamel ve vanilya yavaş yavaş dengeyi sağlıyor. Biraz da anason-meyan kökü hissediyorum. Orta bölüm gayet güzel. Sonlarda artık lavanta iyice geriye çekiliyor. Lezzetli, mis gibi bir beyaz çikolata, kapuçino ve vanilya kombosu yönetimi ele geçiriyor. Ve tenden ayrılana kadar böylece devam ediyor.

Rochas’ı Man’in bende uyandırdığı izlenim şu: “Karamel, kahve, yanmış şeker, lavanta ve vanilya. Başlangıçtaki sert sayılabilecek lavanta çoğu kişi için alışıldık olmayabilir. Üst notalar lavanta marifetiyle oldukça erkeksi karakterde. İlerleyen dakikalarda tatlılığın artmasıyla ve yanık şeker-kahve aromasının devreye girmesiyle yumuşama oluyor kokuda. Ve böylece genel beğeniye daha uygun hale geliyor. Yani Rochas Man’in o çok sevilen kokusu orta bölümden itibaren ortaya çıkmaya başlıyor. Kapanışa kadar da kademe kademe lavantanın geri plana geçtiğini görüyoruz.

Kabul etmek gerekir ki lezzetli, cazibeli ve ilginç yaratım diline sahip. Kimi zaman gerçekten de parfümü tutup içesiniz geliyor. Gayet sevimli, sokulgan, sıcakkanlı, dinamik kokuyor. İnsan ister istemez kendisini kaptırıveriyor bir andan sonra. Tabii kokusunun ciddi oranda tatlılık barındırdığını söylememe gerek yok sanırım. Eğer bu tür şekerli kokuları sevmiyorsanız belki de denemeseniz daha iyi olur.

Evet biliyorum değerli arkadaşlar. Türkiye’nin muhtemelen en bilinen, en popüler, en çok etrafta duyulan ve en çok açık/doldurması kullanılan parfümüdür Rochas Man. Aradan geçen on beş yılda popülaritesi hala yüksek ve seveni çok. Tabii bu durum onun fazlaca “piyasa işi” olduğunu düşündürtüyor. Bu görüşe kısmen de olsa katılıyorum. Rochas Man, girilen çoğu ortamda karşımıza çıkıyor. Ve bu da kullandığımız parfümün “bize özel olma” durumunu bitiriyor. Zaten Rochas Man’i ilk kullandığım zamanlardaki tadı bir türlü alamadım. Belki formülasyonu değişti belki de ben, eski ben değilim. Yüksek kaliteli olduğunu söylemek mümkün değil. Tekdüze kokması ve derinliğinin olmaması can sıkıcı yanı olarak görülebilir.

Rochas Man’in böylesine ilgi görmesinin sebeplerinden birisi de kadınların bu parfümü çok sevmeleri olabilir. Bir istatistik çıkarılmış değil tabii ki fakat Rochas Man, “kadınların en sevdiği erkek parfümü” olarak listenin en üst sıralarında kendisine rahatlıkla yer bulacaktır. İçeriğindeki kahve notası mı yoksa vanilya mı buna sebep oluyor bilemiyorum ama sadece Türkiye’de değil dünyada da Rochas Man’i kullanan çok sayıda kadın olduğunu okuyoruz. Onda bir çeşit şeytan tüyü olduğunu düşünüyorum artık.

Soğuk kış günlerinde, lapa lapa kar yağarken, bir alışveriş merkezinin büyük pencerelerinden dışarıyı seyrederken, sıcacık ve mis gibi kokan kapuçinonuzu içerken aklıma geliyor Rochas Man. Ya da Ankara’da Tunalı Hilmi’deki D&R’ı dolaşıp, yeni kitaplara bakınırken, rahat bir koltuğa oturup, merak ettiğiniz kitabı incelerken burnunuza alt kattan gelen sıcak çikolata kokusunu hatırlatıyor bana Rochas Man. Dışarıda Ankara’nın insanın adeta yüzünü kesen ayazı varken, Tunalı’dan geçen arabaları seyredip, en sevdiğiniz kitabı okumak… Hayat aslında sandığımız kadar kötü değil belki de.

Rochas Man, kendisinden dört yıl sonra piyasa sürülen ünlü niş parfümevi Bond No.9’ın popüler kokusu New Haarlem’e de çok benziyor. New Haarlem, çok daha acı kahvemsi kokuyor ve bence hiç bir zaman Rochas Man kadar başarılı değil. Anlaşılacağı üzere Bond No.9, New Haarlem’inde Rochas Man’den fazlasıyla esinlenmiş gibi görünüyor.

Parfüm eleştirmeni Luca Turin, Rochas Man’i ferah baharatlı olarak sınıflandırmış. Beş üzerinden üç puan vermiş. Yorumunda Yohji Yamamato’nun ünlü parfümü Yohji Homme’a benzetmiş. “Eğer Yohji Homme’u hiçbir yerde bulamazsanız Rochas Man’i alın” diye de öğüt vermiş.

Parfümün tasarımını tanınmış burunlardan Maurice Roucel yapmış. İlginç ve sıradışı şişesi için kimileri cinsel çağrışımlar yaptığını söylüyor. Silindir şeklindeki ters duran şişesi, tasarım anlamında da gayet başarılı.

EDT olan Rochas Man, kalıcılık olarak ortalama değerleri tutturuyor. Farkedilirliği başlarda yüksek. Sonrasında normale dönüyor. Tam bir sonbahar-kış kokusu. Yaş olarak 30 ve altındaki arkadaşlara önerebilirim. Biraz “genç işi” koktuğu söylenebilir. Hemen her yerde gayet uygun fiyatlara satılan Rochas Man, parfümlere fazla para harcamak istemeyen ortalama ve genç erkek arkadaşlar için iyi bir seçenek olarak düşünülebilir.

Koku Güzelliği:10/6.5