Etat Libre d’Orange – Fat Electrician (2009)

Etat Libre d’Orange – Fat Electrician (2009) Markanın unisex olarak piyasa sürülen parfümü.

Bugün çok ilginç ve farklı bir parfüm evinden bahsetmek istiyorum sizlere. Etat Libre d'Orange Fransa merkezli bir niche parfüm evi. Genel olarak sıradışı parfümler yaratmaya çalışan bir tarzları var. Ayrıca espirili ve zıpır pazarlama taktikleri de kullanıyorlar. Her parfümün kendisine ait bir amblemi var. Ve mottolarını şöyle belirlemişler:" Parfüm öldü, çok yaşa parfüm!".

Şimdi bu cümle bir çok kişiye anlamsız gelebilir. Fakat bu mottonun sanat tarihine espirili bir gönderme olduğunu şaşırarak farkettim. Bir sanat tarihçisi olarak bu konunun biraz daha derinine inmek zorunda hissediyorum kendimi. Ancak o zaman Etat Libre d'Orange parfüm evinin ne demek istediğini net olarak anlayabiliriz.

1914 yılında başlayan ve hepimizin 1. Dünya Savaşı olarak bildiği olay, aslında basit bir tarihi olgu değil. Zamanla zenginleşen ve yeni pazarlar arayan çoğunluğu Avrupa devletleri kaçınılmaz olarak bu paylaşım savaşına bütün güçleriyle girdiler. Sadece Avrupa ülkelerini değil, bu ülkelerin sömürgelerindeki savaşları da düşünürsek, dünyanın gördüğü en kapsamlı savaşlardan birisi olduğuna şüphe yok. 1914'den 1918'e kadar süren bu küresel savaş, gerek Avrupa gerekse dünya halklarının vicdanlarında çok derin yaralar açmış olması sanırım gayet doğal. Resmi rakamlara göre 8.5 milyon civarı ölü, 21 milyon civarı yaralı ve 7 milyon civarı esir bu korkunç savaşın kurbanları olarak öne çıktı. Neredeyse yerle bir olmuş Avrupa kıtasını ise sanırım söylememe gerek yok.

1916 yılında, savaşın en yoğun zamanlarında bir grup sanatçı ve entellektüel tam da yapmaları gerekeni yaptılar. Sanat tarihine "Dada" hareketi olarak geçen bu fikirsel isyan Zürih kentinde ortaya çıktı. Macar asıllı şair Tristan Tzara öncülüğündeki aydınlar, I. Dünya Savaşı'nın katliamlarına ve acılarına duyulan nefretten doğan "Dada" hareketini başlattılar. 1918 yılında ise ünlü "Dadaizmin Manifestosunu" yayınladılar. Şok etkisi yaratan taktiklerle ve alay ederek, teknolojik ilerlemeye körü körüne bağlanmanın yüzeyselliğini, Avrupa toplumunun yozlaşmasını, savaş, toplum, gelenek, din ve sanat gibi tüm yerleşik değerleri protesto etmekteydi. Madem Dada hareketinden bahsediyoruz o zaman bu etkileyici manifestodan kısa bir bölümü yayınlamak istiyorum:

"Sarkıtlar: onları her yerde aramalı, acının büyüttüğü kreşlerde, meleklerin tavşanları kadar beyaz gözlerde. Böyle doğdu DADA, bir bağımsızlık, topluluğa güvensizlik gereksiniminden. Bize bağlı olanlar özgürlüklerini korur. Hiçbir kuram tanımayız biz. Kübist ve fütürist akademilerden, o biçimsel düşünce laboratuarlarından bıktık. Para kazanmak ve kibar burjuvalara dalkavukluk etmek için mi yapılır sanat? Kafiyelerde para şıngırtısı duyuluyor, tonlamalar göbek kavisi boyunca kayıyor aşağı. Bütün sanatçı grupları, başka başka kuyrukluyıldızlara binerek sonunda bu bankaya vardı. Yastıklara gömülme, yeme içme olasılıklarına kapı açık.

Burada verimli topraklara demir atıyoruz. Burada haykırmaya hakkımız var çünkü biz ürpermeleri ve uyanışı yaşadık.

Enerjiden sarhoş olmuş hayaletleriz, umursamaz tene saplıyoruz üçdişli yabayı. Başdöndürücü yeşilliklerin tropik bolluğunda lanet selleriyiz biz, zamk ve yağmur bizim terimiz, kanıyoruz ve susuzluğu yakıyoruz, bizim kanımız güç demek."

                                                             Dadaist manifestonun afişi.

Yani Dada o ortamın çaresizliği içindeki aydınların bir çığlığıydı. Onu diğer akımlardan ayıran temel özelliği “yıkıcı” olmasıydı. Sanata, daha doğrusu alışıla gelmiş kural ve disiplinlere karşı tepki olan Dadaizm, Birinci Dünya savaşının yarattığı moral ve sosyal çöküntülerin bir sonucu olarak düşünülebilir. Sanat ve estetik duygusu olmayan Dadaistlerin mantıksız konu seçtikleri; kâğıt, tahta ve benzeri malzemelerden garip tekniklerle resim yaptıkları görülür. Çocuksu heyecanlarla, her türlü akılcılığa, Avrupa uygarlığına ve savaşa karşı bir protesto hareketidir.

                                  Dadaist akımın en ünlü ismi olan Marcel Duchamp'ın pisuvar heykeli.

Dadaizm akımının yaratıcılarının bu ismi koymakta sözlükten yararlanmaları ise ayrı bir ilginçlik. Önlerindeki ansiklopediden rastgele bir sayfa açan ve fransızcada "tahta at" anlamına gelen "Dada" kelimesiyle karşılaşan sanatçılar bu akıma Dadaizm, Dadacılık adını vermişler. Dadaizm ise kendisine "Sanat öldü, çok yaşa sanat!" diye bir motto belirlemişti.

Bu cümlenin yukarıdaki Etat Libre d'Orange'ın mottosuna ne kadar benzediği tabiki gözünüzden kaçmamıştır. ELDO markasının "Parfüm öldü, çok yaşa parfüm" diyerek, Dadacıların ünlü sözüne gönderme yaptıkları çok açık. Yani bu marka parfüm dünyasında putları yıkan, yerleşik düzene meydan okuyan hatta birazda anarşist sayılabilecek bir söylemi kabul etmiş diyebiliriz. ELDO’nun ilgimi çekmesinin nedeni işte tam bu düşünce şekli. Fakat parfümlere bu amaçla mı yaklaşıyorlar yoksa bir pazarlama taktiği mi bunun kararını parfüm severler vereceklerdir diye düşünüyorum.

Bu uzun girişten sonra artık geçelim parfümümüze. Fat Electrician odunsu oryantal olarak sınıflandırılmış. İlk sıkıldığında tam bir vanilya kokusu karşılıyor sizi. Biraz Le Male tarzında. Pudramsı ve çok güzel. Başlangıcını oldukça beğendim. Bir süre sonra vanilya geri çekilirken ortaya metalik, yapay bir tütsü benzeri koku ortaya çıkıyor. Açıklanan notalarına baktığımda tütsü görünmüyor. Sanırım bu hissi myrrh isimli reçinemsi element veriyor. Hatta ilk denediğimde biraz Gucci Pour Homme’daki o tütsü kokusuna bile benzettim. Burada daha kabe samanına yakın bir odunsu koku diyebilirim.

                    







    Soldaki Fat Electrician'ın espirili karikatürü sanırım sağdaki arkadaştan esinlenmiş :))


Hınzır ve eğlenceli bir konsepte sahip Fat Electrician. Fakat ne yazık ki çok basit yapıda bir kokusu var. Üst
notalarında vanilya ile süslenmiş reçinemsi, parlak, sentetik bir tütsü-kabe samanı kombinasyonu. Hatta bu tütsümsü koku yer yer turunçgil esintileri bile hissettiriyor. Ama ferah bir şekilde değil. Muhtemelen kullanılan ISO E Super sentetiği bu hissi veriyor. İsmindeki "elektrikçi" göndermesini anlamaya çalıştım bir süre. Eğer "elektrik nasıl kokar" diye kafa yormak gerekirse, bu parfümde yaratılan o metalik ve sentetik his belki sorumuzun cevabı olabilir. Eğer elektrik bir kokuya sahip olsaydı, Fat Electrician gibi kokardı demek istemiş olabilirler.  

Bu parfüm çok hoşuma gitti diyemem. Bir kere orta notalarından itibaren çok statik ve sıkıcı hale geliyor. Ayrıca hissedilir derecedeki yapaylık beni rahatsız etti. Evet ELDO markası genel olarak ultra-modern parfümler tasarlıyor. Yada öyle olmaya çalışıyorlar. Ama bunu yaparlarken çok daha ilginç ve yaratıcı parfümler bekliyorum onlardan. Fat Electrician ise bu beklentilerimi karşılamaktan uzak. Büyük boy şişesini denemeden almamak lazım. Pişman olabilirsiniz. Parfümün yaratıcısı Antoine Maisondieu eserini “Benzersiz ve sürpriz yapan bir kabe samanı (vetiver) kokusu” olarak tarif etmiş. Kendi sitelerinde ise “Yarı-modern bir kabe samanı kokusu” olarak değerlendirilmiş. Buradan "Şişman Elektrikçi" arkadaşlara da seslenmek istiyorum. Bu parfüm pek size göre olmayabilir :))

Fat Electrician EDP olmasının avantajını kalıcılık konusunda gösteriyor. 11-12 saat teninizde rahatlıkla hissediliyor kokusu. Farkedilirliği de fena değil diyebilirim. Unisex olarak piyasaya sunulmasına rağmen bence erkek kullanımına daha yakın. Sonbahar-kış mevsimine daha çok uyacaktır.

Artıları:

+ Başlangıcındaki vanilya kullanımı çok güzel.

+ Kalıcılığı fena değil.

Eksileri:

- Orta notalarından itibaren ortaya çıkan kokuyu pek sevmedim.

- Oldukça yapaylık barındıran kokusu hoşuma gitmedi. Sanki biraz zorlama olmuş.

- Fiyatı yüksek ve heryerde bulmak zor.

Koku Güzelliği:10/6   Kalıcılık:10/7  Farkedilirlik:10/6

Christian Dior – Fahrenheit Absolute (2009)

Christian Dior – Fahrenheit Absolute (2009) Markanın yeni sayılabilecek erkek parfümlerinden.

Sizi küçük bir zaman yolculuğuna çıkarmama ne dersiniz? Evet elimizde bir zaman makinesi yok. Fakat bu bizim 1980’lere gitmemize engel değil tabiki.

1980’li yıllar dünyada büyük değişimlerin yaşandığı, duvarların yıkıldığı ve 2000’leri hazırlayan yıllar olarak kabul edilebilir. Müzikten modaya, sinemadan sosyolojiye, ekonomiden ülke yönetimlerine kadar bir çok alan yeniden şekillendi 1980’lerde.

İki kutuplu dünya ve soğuk savaş, hemen dibimizde yaşanan Çernobil kazası, eşcinsel haklarının batı ülkelerinde hızla kabul görmesi, bilgisayar teknolojisinin gelişmesi, MTV isimli dünyanın bugün bile en popüler müzik kanalının yayınına başlaması, Converse ayakkabılar, Madonna ve Michael Jackson’un adlarını dünyaya duyurması ve daha bir sürü gelişme.

Fakat 1980’lerin sonuna doğru dünyayı sarsan olay kuşkusuz Berlin Duvarı’nın yıkılıp iki Almanya’nın birleşmesiydi. Bu demek oluyordu ki soğuk savaşı ABD öncülüğündeki kapitalist batı dünyasının kazanmasıydı. Bence bugün ülkemizde ve dünyada yaşanan karışıklıkların hepsinin kökeninde bu olay var.

1989 yılında yıkılan Berlin Duvarı’ndan bir sene önce ise yine küçük bir devrim yaşandı diyebiliriz. Christian Dior markası Fahrenheit isimli bir parfüm piyasaya sundu. İlk önce kırmızı şişesi ve tuhaf, benzersiz kokusuyla pek birşeye benzetilemeyen bu parfüm kısa süre içinde dünyanın en bilinen ve en çok satan parfümlerinden oldu. Yaklaşık 24 yıl geçmesine rağmen hala en bilinen erkek parfümlerinden birisi olduğu açık. 2011 yılı itibariyle yazlık, limitli sürümlerini de sayarsak 7 ayrı versiyonu çıkarılmış. Bugün inceleyeceğim 2009 yılında piyasaya sürülen Absolute modeli.

Geçtiğimiz aylarda orjinal Fahenheit’i incelemiş ve koku karekteri olarak kendime hiç yakın bulmamıştım. Ya çok sevilen yada nefret edilen parfümlerden birisi bence. Ben nefret edenler tarafında yerimi almıştım. Bakalım bu yeni versiyonu Absolute nasıl.

Parfümümüz odunsu-çiçeksi-misk olarak sınıflandırılmış. Çok fazla misk hissedilmese de odunsu ve çiçeksi kısmına katılıyorum. İlk sıkıldığında orjinal Fahrenheit kokusu karşıma çıkıyor. O tuhaf çiçeksi ve motor yağı karışımı kokusunu unutmak ne mümkün. Evet Absolute’un başlangıcı Fahrenheit’a çok benziyor. Zaten isminindeki Fahrenheit kısmına mutlaka bir gönderme yapılacaktır. Fakat içimde yine de bir ürperme var. İnşallah eski versiyonuna çok benzemez diyerekten.

Neyseki orta notalarında Absolute, o garip motor yağı kokusundan kurtularak odunsu notaların hakimiyetine giriyor. Bu kısım da oldukça tatlılaşıyor. Bu durum biraz şaşırttı beni. Açıklanan notalarına baktığımda tütsü ve öd ağacı görüyorum. Demek ki bu tatlı odunsu kompozisyonu bu iki nota sağlıyor. Öd ağacı ana akım markalarda çok kullanılan bir nota değil. Daha çok niche parfümlerde karşılaşıyoruz. Burada kullanılması gerçekten ilginç. Orta notalar en sevdiğim kısım. Modern ve tatlı odunsu kokusu gayet başarılı.

Alt notalarına gelindiğinde odunsuların yerini biraz karanlık bir deri alıyor. Daha da ilginci orta notalarındaki tatlılık alt notalarında çok hissedilmiyor. Daha çok yapay, plastiğimsi bir deri diyebilirim. Hemen aklıma Bulgari – Black’deki araba lastiği benzeri deri geldi. Evet biraz benzeselerde Bulgari – Black’deki kadar ilginç ve güzel değil deri kullanımı. Düz bir deri kokusuyla tenden ayrılıyor Fahrenheit Absolute.

Absolute’un geneline baktığımda harika bir parfüm olmadığına karar verdim. Başlangıcını sevmedim, orta notalarını çok sevdim, alt notalarını ise biraz yapay buldum. Yani sırf orta notaları güzel diye alacağımı hiç sanmıyorum.    

Olumlu bulduğum yanı ise büyük abisi Fahrenheit’ın daha modernize edilmiş hali sanki. Absolute kararında eklenmiş tatlılık ile bana orjinal Fahrenheit’tan daha giyilebilir bir izlenim verdi. Absolute versiyonu biraz daha karanlık ve sonbahar-kış kullanımı için daha uygun. Yani ikisi arasında silah zoruyla bir seçim yapacak olsam tercihim kesinlikle Absolute olurdu. Fakat şunu önemle belirteyim ki eğer orjinal Fahrenheit’i seviyorsanız büyük ihtimalle Absolute’u da seveceksiniz. Buradan Fahrenheit severlere duyurmuş olayım. Kokusunu ise Dior’un bir çok parfümünü tasarlamış olan Francois Demachy yaratmış.

Kalıcılığı tenimde gayet iyi. Ertesi güne kadar kolunuzda hissedebiliyorsunuz kokusunu. Farkedilirliği çok yüksek olmadı bende. Normal seviyelerde diyebilirim. 25 yaş ve üzeri arkadaşların kullanımına daha yakın gibi. Sonbahar-kış mevsimi için uygun bir hali var.    

Artıları:

+ Orta notalarındaki tatlı odunsu kısmı gayet güzel.

+ Kalıcılığı fena değil.

+ Fahrenheit severlerin denemesinde fayda var.

Eksileri:

- Başlangıcındaki o klasik Fahrenheit kokusunu yine sevemedim.

- Alt notalarındaki deri oldukça yapay kokuyor.

Koku Güzelliği:10/6   Kalıcılık:10/7   Farkedilirlik:10/6

Creed – Bois du Portugal (1987)

Creed – Bois du Portugal (1987)  Markanın erkek parfümlerinden.

Tarih 1 Şubat 2012. Neredeyse üç gündür durmadan yağan kar, hatırladığım kadarıyla son yılların en şiddetlisi. Şikayetçi miyim? Tabiki hayır. Fakat artık karın daha gençlere yönelik bir mutluluk olduğunu düşünüyorum. 15-16 yaşlarımda kar yağdığındaki sevincimin yerini günlük koşuşturmalar almış durumda. En hoşlanmadığım terim ise televizyoncuların bu aralar çok severek kullandıkları “Beyaz Esaret” olmaya başladı.

Böylesi nefis bir doğa olayını bile felaket veya eziyet gibi gören “modern” şehir yaşamı aslında yanılıyor mu? Artık müthiş bir büyüklüğe ulaşan otomotiv sektörünün kölesi mi oluyoruz? Yani önemli olan trafik sıkışıklığı yada yollarda kalan arabalar mı? Ne kadar da esiri olmuşuz araba denilen metal yığınlarının. Her şeye kızıp şikayet etmekten etrafımızdaki güzellikleri görmeyi unutuyoruz belki de. Çünkü şehirliyiz ya. Her şeyi çok biliyoruz. Her şeyin çözümü bizde. O kadar becerikliyiz ki sadece bir karış kar yağdığında  herşey durma noktasına geliyor. Oysaki çoğu kişi arabalarını kullanmamayı düşünmüyorlar bile. Arabanı kullanırsan yolda kalacağın belli. Neyse artık dönelim asıl konumuza.

Şu ana kadar sadece iki parfümünü denememe rağmen Creed benim saygı duyduğum bir marka. Çünkü bugün karşımızda 1760 yılında kurulmuş bir marka var. Evet inanması zor görünen bu durumun daha da ilginci Creed’in yedi kuşaktır yaşayan bir aile şirketi olması. Ve de şirketin yönetimi hala Creed ailesinde. Yani tam 252 yaşında bir parfüm evi. James Henry Creed tarafından İngiltere’de kurulmuş. Creed’in parfümlerini kullananlar arasında Avrupa ülkelerinin kralları, kraliçeleri ve üst düzey bürokratları varmış. Marka 1854 yılında Fransa’ya taşınmış. Yani dünyanın en eski 100 aile şirketinden birisi durumunda şu anda. Birebir olarak çok benzemeselerde Amouage ortadoğu coğrafyasının elitleri için parfümler tasarlarken, Creed batı dünyasının elitleri için parfümler tasarlıyor. İki markanın da kendilerini konumlandırdıkları yere bakarak bu çıkarımı yapıyorum.  

Kendilerini çok üst düzey kalitede parfümler üreten bir marka olarak ilan ediyorlar. Hatta parfüm sektörüne “doğal elementler” kullanmaları yönünde telkinlerde bile bulunuyorlarmış. Muhtemelen Creed parfümlerinin bu kadar yüksek fiyatlara satılmasının sebebi de iddia ettikleri gibi doğal elementler kullanmaları. Resmi internet sitelerinde birçok Hollywood yıldızının, politikacıların, iş dünyasının patronlarının, spor, müzik ve sanat dünyasının önemli isimlerinin Creed’in parfümlerini kullandıklarından bahsetmişler. Bugün inceleyeceğim Bois du Portugal’da Frank Sinatra’nın en sevdiği kokuymuş. Ayrıca Paul Newman, Kevin Costner ve James Gandolfini gibi ünlü isimlerinde bu parfümü kullandıkları yazılmış.

Portekiz’in Ağacı/Odunu anlamına gelen Bois du Portugal kendi sitelerinde odunsu-oryantal olarak sınıflandırılmış. İlk sıkıldığında eskileri hatırlatan bir bergamot ile size merhaba diyor. Çok kuru, tozlu ve erkeksi bir başlangıç. Günümüzün modern parfümlerindeki gibi tatlı yada canlı bir turunçgil değil. Daha mesafeli ve olgun. Zaten parfümün 1980’lere ait olduğunu daha başlangıcında anlıyorsunuz. Bir süre sonra bergamota biraz da lavanta ekleniyor. Erkeksilik ve ciddiyet hala devam ediyor. Orta notalara doğru ise parfüm hissedilir derecede tatlılaşıyor. Burada muhtemelen bal kullanılmış. Bu kısımda baharatlar ekleniyor. Sanki biraz da otlar. Orta notalar çok daha derin, etkileyici ve ilginç. Gayet güzel. Son olarak da odunsu notalara amber ekleniyor. Alttan alta da tatlı baharatlar hep hissediliyor. Yani özetle: Kuru ve erkeksi bir bergamot, tatlı baharatlar (muhtemelen karanfil) ve amber.

Bois du Portugal’ı kullandığım daha ilk seferde zihminde bir ışık yandı. Yeni incelediğim iki parfüme çok benzediğini anladım. Caron – The Third Men ve Calvin Klein – Obsession For Men. Zaten bu üç parfümün piyasaya çıkış tarihleri birbirlerine çok yakın. Muhtemelen birbirlerinden az da olsa etkilenmişler. Bois du Portugal, Obsession For Men’in daha az tatlı haline benziyor. Ayrıca ondan daha kaliteli sanki.

Bois du Portugal, 1980’lerin zengin, şık ve erkeksi parfümlerinden. Başlangıcı çok aristokratik ve ciddi. Devamı ise daha egzotik ve zengin. Bu parfüm bana nedense İngiliz asillerini hatırlatıyor. O zaman yine dalalım hayaller dünyasına:

1890’lı yıllardayız. Yer Londra. Bir grup erkek briç kulübünde toplanmış. Sadece belirli sosyal statüdeki kişilerin girebildiği bir yer burası. Ellerinde viskileri ile Victorian tarzı koltuklarda oturuyorlar. Ve İngiliz emperyalizminin başarılarını konuşuyorlar. Dünyanın geleceğine dair tahminlerde bulunuyorlar. Kraliçe’nin şerefine kadeh kaldırıyorlar. İşte Bois du Portugal tam da böyle bir ortamda kullanılabilecek gibi.

Aynı tarihlerde şimdide Osmanlı İmparatorluğundayız. Çöküş dönemi yaşanıyor. Geçmişin göz kamaştıran cihan devleti bugün borç içinde yüzüyor. İmparatorluğun her kurumu derin bir bunalım içinde. Anadolu’da sürekli isyanlar çıkıyor. Balkanlar alev alev. Fransa hükümetinin görevlisi Osmanlı devletine verilen borçların tahsili için görevlendirilmiş. İstanbul’da limana yanaşıyor gemisi. Kamarasından çıkmadan önce en sevdiği parfüm olan Bois du Portugal’ı sıkıyor. Geminin güvertesinden etrafa bakıyor. Derin bir bıkkınlık ve fakirlik görüyor. İçindeki çirkin mutluluğu yüzüne yansıtmamaya çalışıyor. İstanbul’un sert poyrazı iliklerine işliyor. “Burası hep böyle soğuk mu olur” diye soruyor yardımcısına…

Zengin, lüks, şık, aristokratik ve tam bir erkek parfümü var karşımızda. Aman günümüzün tatlı, baharatlı, vanilyalı parfümlerinden birisi sanmayın. Çünkü Bois du Portugal daha “resmi” bir parfüm. 30 hatta 35 yaş üzeri erkekleri hedefleyen olgun bir yapıda. Genç arkadaşların uzak durması gereken kokulardan yani.

Creed’in parfümleri çok yüksek fiyatlara satılması ile biliniyor. Kullanılan malzemeler muhtemelen bu fiyatın artmasına sebep oluyor. Yani yüksek standartlarda bir marka olduğunu açıkça ifade ediyor. Fakat bence Obsession For Men ve Caron – The Third Men gibi daha uygun alternatifleri varken bu parfüme böylesi bir fiyatı vermek pek ekonomik değil. Ama benim para sorunum yok, olgun ve çok kaliteli bir erkeksi parfüm arıyorum diyorsanız tavsiye edebileceğim bir seçenek. Parfümün tasarımcısı ise Creed’in 6. kuşak temsilcisi olan Olivier Creed’miş.

Creed’in ilginç bir yönüde kullandıkarı “Millesime” ifadesi. Bu marka bütün dünyanın standart olarak kullandığı EDT yada EDP gibi birimleri kabul etmiyor. Onların yerine parfümlerini “Millesime” olarak sınıflandırıyor. Yani EDT ile EDP konsantrasyonu arasında bir yerlerde Creed’in parfümleri. Artık bu durumu “İngiliz ukalalığı” olarak mı değerlendirirsiniz bilemem.

Kalıcılığı fena değil. Neredeyse ortalama bir EDP kadar kalıcı. Farkedilirliği başlarda yüksek ve keskin. Sonradan normale dönüyor. Sonbahar-kış mevsiminde kullanmak daha uygun olacaktır. Yüksek fiyatı sebebiyle denemeden almak riskli.

Artıları:

+ Başından sonuna kadar elegant ve aristokrat tavırlı yapısı.

+ Orta notaları çok zengin ve güzel.

+ Gerçek bir centilmen kokusu arıyorsanız doğru adrestesiniz.

Eksileri:

- Başlangıcındaki kuru ve eski kokan bergamot herkesin hoşuna gitmeyebilir.

- Genel olarak pek “modern” bir kokusu yok.

- Yüksek fiyatı.

Koku Güzelliği:10/8   Kalıcılık:10/7   Farkedilirlik:10/6

Tom Ford – Black Orchid (2006)

Tom Ford – Black Orchid (2006) Markanın ilk parfümü.

Tom Ford ismini duyunca aklınıza ne geliyor? Benim aklıma özellikle son yıllarda artık bir çok kadının kullandığı o kocaman ve suratın yarısını kaplayan güneş gözlükleri geliyor. Peki kim bu adam?

Karşımızda Amerikan moda endüstrisinin en önemli isimlerinden birisi var. 1961 yılında Amerika'nın Teksas eyaletinde doğan Tom Ford, kariyeri başarılarla dolu birisi dersem yanlış olmaz sanırım. Önce Perry Ellis markasında çalışmış. Ardından da Gucci ve Yves Saint Laurent gibi dünyanın en büyük markalarında yöneticilik yapmış. Burada sayamacağım onlarca ödül almış. Başarıları arasında neredeyse batacak hale gelen Gucci'yi ayağa kaldırıp eski günlerine taşımak, kendi markasını kurup çok kısa zamanda kara geçirmek, güneş gözlüğü koleksiyonu ile dünya sosyetesinin oldukça ilgisini çekmek de sayılabilir. 2005 yılında ise kendi ismiyle markasını kurar. Başarılarını artık kendi ismiyle dünyaya sunmaya başlar. İyiki de böyle bir karar vermiş.

Böylesine başarılı bir modacının parfüm piyasasına el atmaması beklenemezdi. Bugün inceleyeceğim Black Orchid markanın ilk parfümü. Ayrıca en çok satan ve üzerinde en çok konuşulan kokusu da diyebilirim. 2007 yılından itibaren "Private Blend" isimli bir seri çıkardı Tom Ford. Black Orchid bu seriye mensup değil. Tamamen bağımsız bir parfüm.

Siyah Orkide. Bir parfümün ismi bu kadar ilginç ise kokusu kimbilir nasıldır diye düşünmeden edemiyorum. Orkideler narin, cazip güzellikte, egzotik görünüşlü çiçekler. Dünyanın en kıymetli çiçeklerinin başında yer alıyormuş. Hele ki 20.000'den fazla çeşidinin olduğunu öğrendiğimde ise ne düşüneceğimi bilemedim. Acaba Black Orchid bu 20.000 çeşidin hangisine tam anlamıyla benziyor. Kim bilir...

Black Orchid, oryantal-çiçeksi olarak sınıflandırılmış. İlk sıkıldığında biraz turunçgil ile birlikte meyveler sizi karşılıyor. Fakat çok tatlı meyvelerden bahsediyorum. Neredeyse şekerli denebilecek kadar bir tatlılık var başlangıçta. Orta notalardan itibaren bu tatlılık neyseki biraz azalıyor. Bu kısımda meyvelere çiçekler ekleniyor. Bu kısım daha sevilesi. Son olarak da silhat, meyveler ve amber ile tenden ayrılıyor. Yani özetle bolca meyveler ve çiçeklerden oluşuyor diyebilirim genel yapısı.

Tom Ford'un kendi sitesinde parfümleri Black Orchid'i şöyle tanımlamışlar: " Tom Ford hiçbirşeyin "ulaşılamaz" kadar cezbedici olamayacağına inanır. Black Orchid, Tom Ford'u, zor bulunurluğunun kazancı, keşfi ve şık melezliği ile yeni bir parfüm yaratmasına ilham olmuştur. Bu lüks ve şehvetli parfüm, tenin doğal kokusunu arttıran, geçmiş zamanların ikonik kokularını çağırır. Zengin koyu notaları ile ve siyah orkidenin iksiri ve ihtiraslı ağaçların cazibesi ile, Tom Ford - Black Orchid, modern ve zamansız bir parfümdür."

Şimdi öncelikle şunu belirteyim ki gerek ismindeki gerekse şişesindeki “siyah” vurgusunu pek anlayamadım. Çünkü genellikle parfümlerdeki bu “siyah” vurgusu karanlık, derin, koyu veya gizemli parfümler için yapılıyor. Fakat Black Orchid bence gayet açık, basit ve anlaşılabilir bir parfüm. Hatta zaman zaman yumuşak ve ferah sayılabilecek kadar. Bende ilk önyargımı burada yaşadım. Daha koyu ve derin bir koku beklerken çiçeksi-meyveli bir yapı ile karşılaştım. Meyve derken sanki şeftalimsi, böğürtlenimsi, tropikal meyvelerden bahsediyorum. Hatta bence Black Orchid ismindeki çiçeksi çağrışımdan ziyade “meyveli” bir kokuya sahip. Yani ana gövdeyi meyveler oluşturuyor. Çiçekler ise geri planda diyebilirim.

İlk çıktığından beri her yerde ismi geçen ve çok satan bir parfüm Black Orchid. Bunun sebebi nedir diye düşünüyorum. Bir kere kokusu günümüzün modern parfüm trendlerine çok yakın. Tercih sebeplerinden en önemlisi bu olmalı. İkinci olarak yine modern parfümlerdeki “tatlılık kullanımı” burada da mevcut. Hatta açılışı biraz fazla şekerli. Böylesi kokuları sevmeyenlerin pek hoşlanacağı tarzda değil. Üçüncü olarak da kabul etmeliyim ki cazibeli ve seksi bir kokusu var.

Bence bu parfüm günlük hayatta yada ofis kullanımına uygun değil. Arkadaşlarla hafta sonunda mağazaları gezerken kullanmak pek iyi bir fikir olmayabilir. Daha özel anlar için saklanmalı. Belki şık bir restorantta sevgili ile gidilen akşam yemeği için. Yada lüks bir gece kulübünde diğer kadınları kıskandırmak için. Çünkü şuna emin olabilirsiniz ki Black Orchid geçtiği yerde iz bırakan parfümlerden. Bu anlamda bana Christian Dior yada Gucci'nin kadın parfümlerini anımsatıyor. Hatta onlara rakip olması için tasarlandığını düşünüyorum. Bu parfüm ile bir mekana girdiğinizde muhtemelen suratlar ister istemez "bu gelen koku da ne" diyerekten size dönecektir. Adeta "ben burdayım ve rekabete hazırım" mesajı veriyor Black Orchid. Yoğun ve kendinden emin tarzıyla sizin en büyük yardımcınız olabilir.

İyide bu parfümün beğenmediğin yönleri yok mu diyebilirsiniz. Olmaz mı. Birincisi başlangıcını pek sevmedim. Ayarı biraz kaçmış şekerli meyveler rahatsız etti beni. Ki tatlı parfümleri sevmeme rağmen. İkinci olarak başından sonuna kadar hiç değişmeyen kokusu hayal kırıklığı yaratıyor. Hiçbir sürpriz yok. İlginçlik yok. Çok düz çizgide ilerliyor. Böylesine iddialı ve yüksek fiyatlara satılan bir parfümün biraz daha detaylı olması gerekmez mi? Bu durumu Tom Ford’un Estee Lauder ile yaptığı ortaklığa bağlıyorum. Böylesi büyük şirketlerin eline geçen parfüm sektörü artık birbirinin aynı kokular üretmeye devam edecek gibi görünüyor.

Son olarak diyebilirim ki Black Orchid beni çok etkileyemedi. Kendimden geçiremedi. O yüksek kalite beklentimi karşılayamadı. Biraz fazla abartılmış olduğunu düşünüyorum. Yine de karar sizin.

Diğer bir konuda kadın parfümü olarak çıkarılması. Okuduğum kadarıyla bu parfümün çok fazla erkek seveni ve kullananı varmış. Hatta Tom Ford’un bu parfümü unisex olarak satacağına dair dedikodular var. Aslına bakılırsa bana kadın kullanımına daha yakın geldi. Ama bir erkek kullanabilrmi derseniz tabiki kullanabilir. Eğer kokusunu beğenseydim bende kullanabilirdim. O anlamda benim kafamda bir soru işareti yok.

Black Orchid Eau de Parfum (EDP) olarak piyasaya sunulmuş. Kalıcılığı fena değil. Ama harika da değil. Farkedilirliği başlarda gayet yüksek. Sonradan normale dönüyor. Dozunu iyi ayarlamak suretiyle sıcak yaz günleri dışında her zaman kullanılabilir. Hatta serin yaz akşamları için bile uygun olacaktır.

Artıları:

+ Günümüzün modern meyveli-çiçeksi kombinasyonlarına bir örnek.

+ Eğer parfümde meyve kullanımını seviyorsanız mutlaka deneyin.

+ Farkedilirliği fena değil.     

Eksileri:

- Başlangıcı fazla şekerli. Biraz rahatsız edici.

- Neredeyse hiç değişmeyen düz kokusu garibime gitti.

- Yüksek fiyatı.

Koku Güzelliği:10/7

Amouage – Gold Man (1983)

Amouage – Gold Man (1983) Markanın ilk erkek parfümü.

Geçtiğimiz haftalarda Amouage markasının yıldızlarından olan Jubilation XXV’i detaylı bir şekilde incelemiştim. Bu sefer sırayı Gold Man’e vermek istedim. Çünkü yine ilginç bir hikayesi varmış bu parfümün. Bende anlatanların yalancısıyım.

Kısaca hatırlatmam gerekirse Amouage, Umman merkezli ultra lüks diyebileceğimiz bir parfüm evi. Bizzat Umman sultanının talimatıyla kurulmuş ve “resmi devlet parfüm markası” dersem sanırım yanlış olmaz.

1983 yılında Umman sultanı Arap parfüm dünyasında bir devrim yapmak ister. Bunun içinde görevlendirdiği yardımcısını yanına çağırır. Kendisine Umman’daki bitki özlerini kullanarak eşi benzeri olmayan bir parfüm hazırlatmasını ister. Bunun içinde Fransa’dan ünlü burun Guy Robert çağırılır. Robert, Umman Dağları’nda erişmesi hayli zahmetli olan yerlerde yetişen gül, mür gibi çiçeklerle, Dhofar bölgesinin ender bulunan tütsüleri, yasemin, zambak, inci çiçeği, sedir ağacı, misk, silhat gibi tam 200 çeşit özü kullanarak dünyanın en pahalı parfümlerinden birini tasarlar. Robert’i de taçlandıran bu krallara layık tasarımın adını “Amouage Gold” koyarlar.

Umman sultanı, kokladığında güzelliği başını döndüren “Amouage Gold”u hiç tereddüt etmeden “Umman’ın devlet parfümü” olarak ilan eder. Bu parfüm eski Mısır’ın altın işleme sanatı kullanılarak yapılan enfes kutuların içerisine yerleştirilir ve Sultan, “Amouage Gold”u dış gezilerinde siyasi liderlere armağan olarak sunar.

Örneğin, İngiltere Prensi Charles, Umman Sultanı’nın armağanını kullanmaya kıyamamış ve şişesi 6 bin euro olan Heritage Collection'ların bulunduğu Buckingham Müzesi’ne “Kralların kokusu” adı altında sergilenmesi için bağışlamıştı. Amouage’un sadık müşterileri arasında çok sayıda kraliyet üyesi, aristokrat ve ünlü olduğu biliniyor. Peki bu kadar övgüler alan parfümün kokusu nasıl. Evet geçelim detaylara.

Gold Man, odunsu çiçeksi misk olarak sınıflandırılmış. Pek odunsu nüanslar olmasa da çiçeksi ve misk kısmı bence de yerinde bir tanımlama olmuş. İlk sıkıldığında aslında biraz da tahmin ettiğim bir koku beni karşılıyor. Ülkemizde bu parfümü kime denetirseniz eminim açılışı için “bu hacı yağlarına benziyor” tepkisini verecektir. Başlangıç kesinlikle çok ağır, yoğun ve güçlü bir hacı yağı efektine sahip çiçekler ile gerçekleşiyor. Bildiğimiz kadın parfümlerindeki keskin pudralı çiçekler gibi. Acaba yanlışlıkla kadın versiyonunu mu deniyorum diye bir daha orjinal numunesinin üzerine bakıyorum. Hayır yanılmıyorum. Açılışı neredeyse sabunsu bir pudra halesi şeklinde yüzünüze çarpıyor. Oldukça kadınsı, modası geçmiş yaşlı kadın parfümleri gibi adeta. Zaten bu parfümle ilgili yorumlarda başlangıcı Chanel’in meşhur kadın parfümü No.5’e benzetilmiş.

Yaklaşık 2-3 saat sonra parfümün asıl karekteri ortaya çıkmaya başlıyor. O yoğun pudralı çiçeklerden eser kalmıyor. Bu sefer biraz sandal ağacı, hayvansal bir misk (muhtemelen kullanılan civet bu hissi veriyor), amber ve tütsü başrole geçiyor. Böylece de tenden ayrılıyor.

Gold Man’i iki bölüme ayırıyorum. İlk kısmı ağır bir pudralı-çiçeksi, kadınsı his. İkinci kısmı ise daha erkeksi amber, misk ve sandal ağacı. Bu tabiki benim yaptığım bir değerlendirme.

Gold Man’i ilk denediğinizde küçük çaplı bir şaşkınlık yaşayabilirsiniz. Çünkü öylesine kadınsı, çiçeksi tarafı var ki. Bir erkek parfümü için bana bile fazla geldi. 40'lı yaşlarındaki bir kadın için uygun olabilir ama benim gibi 30'lu yaşların başındaki bir erkek için hiç de uygun değil. İkinci bölüm ise çok daha güzel, derin ve ilginç. Eğer başlangıcındaki 2-3 saatlik kısma tahammül edebilirseniz sizi güzel bir süpriz bekliyor. Parfümün en sevdiğim yeri burası. Fakat yine de hayatımın kokusu olacak kadar değil.

Tamam kabul ediyorum Gold Men lüks ve gösterişli kokuyor. Etrafa yaydığı aura sıradan bir parfümünkine hiç benzemiyor. Fakat yine de günlük kullanıma uyabilecek bir tarzı yok. Herkesin sevebileceği gibi değil. Biraz uç bir örnek. Bu parfüm bence tam da Ortadoğu’ya özgü. Oraların coğrafyaları gibi. Sanki Dubai’den fırlayıp gelmiş bir Arap gibi. Yada Suudi Arabistan kraliyet ailesinin mensubu kullansa daha uygun olabilir. Zaten şişesi 300 dolardan yüksek fiyatlara satılıyor. Bu abartılı fiyatıyla ancak çok yüksek gelir grubuna ait kişileri hedeflediği açık. Ben bu parfüme böylesi bir fiyatı hiç bir zaman vermem. Küçük bir dedikodu da vereyim. Vladimir Putin'in de Gold Man kullandığı söyleniyor. Ne kadar doğrudur bilemem.

Gold Man bir EDP olmasının hakkını fazlasıyla veriyor. Kalıcılığı çok iyi. Fakat günlerce teninizden çıkmayacak gibi de değil. Asıl bomba farkedilirlikte. Denemelerimden birinde 4 fıs kadar sıkınca adeta boğuluyordum. Çok güçlü ve yoğun bir yapısı var. Kullanırken aman dikkat edin. En fazla 3 fıs yeterli olacaktır. Mümkünse 2 fıs. Bu anlamda diğer denediğim Amouage olan Jubilation XXV'e benziyor. Fakat Gold Men'de adeta "pudra şokuna" maruz kalıyorsunuz. Sonbahar-kış mevsimi kullanımına daha uygun gibi. Yazın çok boğucu olabilir. 30 yaşın altındaki arkadaşlar lütfen siz denemeyin. Çünkü size uymayacağına emin olabilirsiniz.

Artıları:

+İkinci kısımdaki kokusu çok başarılı.

+ Lüks ve gösterişli kokusu.

+ Farkedilirliği yüksek.

Eksileri:

- O nasıl bir başlangıç öyle.

- Genel beğeniye uyacak gibi değil. Denemeden almak büyük risk.

- Çok yüksek fiyatı.

Koku Güzelliği:10/7   Kalıcılık:10/8   Farkedilirlik:10/9

Juicy Couture – Dirty English For Men (2008)

Juicy Couture – Dirty English For Men (2008)  2012 itibariyle markanın ilk ve tek erkek parfümü.

Moda tutkunu iki arkadaşın California’da kurdukları bir marka düşünelim. 1997 yılında ortaya çıkan bu fikir, günlük kullanıma uygun kıyafet tasarımları ile gelişsin. Asıl öne çıkmaları ise Madonna’nın onların kıyafetlerini giydiğini söylemesi ile doruk noktasına çıksın. Amerika’nın önemli markalarından Liz Claiborne onları bünyesine katsın. Büyük pazarlama ağı ile bugün sadece Kuzey Amerika’da 100’den fazla noktada ürünleri satılsın. Ve bütün bunlar 15 yılda olsun.

Artık dev bir pazarlama makinesi haline gelen Amerikan sisteminden çıkan yeni sayılabilecek bir marka Juicy Couture. Farklı ve yaratıcı tasarımları ile bir çok kişinin ilgisini çekmeyi başarıyorlar. Ayrıca mücevher, el çantaları, ayakkabı, aksesuvar ve güneş gözlükleri dahil bir çok alanda ürünler vermekteler. Tabiki bizi ilgilendiren kısmı çıkardıkları parfümler.

Gördüğüm kadarıyla markanın sadece bir tane erkek parfümü var. O da bugünkü konuğum. Dirty English hem ilginç ismi hem de havalı şişesi ile dikkat çekiyor. Bakalım içindeki sıvı nasıl.

Tarz olarak odunsu-baharatlı olarak sınıflandırılmış. Pek yanlış sayılmaz bu tanımlama. Parfümün başlangıcı keskin sayılabilecek bir turunçgil ile gerçekleşiyor. Çok basit hatta ucuz kokan bir tarzda diyebilirim rahatlıkla. Açık parfümcülerde rastlanacak cinsten sanki. Açılışını sevmedim. Bir süre sonra orta notalara geliniyor. Ucuz kokan turunçgillere çok yapay baharatlar ekleniyor. Fakat yapaylık rahatsız edici seviyede. Son olarak da yine o metalik turunçgil benzeri koku eşliğinde yapay odunsu notalar. Muhtemelen sedir. Böylece de tende ayrılıyor. Yani özetle: Yapay turunçgil, yapay sıcak baharatlar ve yapay odunsu notalar.

Dirty English son zamanlarda denediğim en başarısız parfümlerden birisi. Bunu rahatlıkla söyleyebilirim. Başlangıcındaki o metalik ve yapay turunçgil hiç hoş değil. Hele ki o yapay sedir notasına tahammül edemedim bir türlü. Sanırım bu parfümde yoğun bir ISO E Super sentetik elementi kullanılmış. Kokusu çok andırıyor. Gördüğüm kadarıyla gençlerin kullanımına yönelik aromatik odunsu bir parfüm tasarlamak istemişler. Fakat bence hiç de iç açıcı bir sonuç çıkmamış. Bazı yorumlarda Gucci Pour Homme’a benzetmişler. Evet sedir notası biraz andırıyor. Ama Gucci Pour Homme’un yanında Dirty English çocuk oyuncağı gibi kalır. Ne kalite ne de koku güzelliği anlamında Gucci Pour Homme’un yanına yaklaşamaz. Bu çok açık. Ancak kötü bir “benzeri” olabilir. Parfümün tasarımını ise Claude Dir isimli pek parlak işlere imza atamamış bir arkadaş yapmış. Pek tavsiye etmem. Denemeden almayın derim.

Kalıcılığı fena değil. Hatta parfümün tek olumlu yanı diyebilirim. Farkedilirliği başlarda iyi gibiyken daha sonraları tene yakın kalıyor. 30 yaş altı genç arkadaşlara tavsiye edebilirim. Sonbahar-kış mevsimi kullanımına daha yakın.

Artıları:

+ Alt notaları idare eder.

+ Kalıcılığı fena değil.

Eksileri:

- Başından sonuna hissedilen vasat kalitesi ve yapaylık bir süre sonra baş ağrısı yapmaya başlıyor.

- Kötü bir Gucci Pour Homme denemesi.

   

Koku Güzelliği:10/4   Kalıcılık:10/6   Farkedilirlik:10/5

Maitre Parfumeur et Gantier – Parfum d’Habit (1988)

Maitre Parfumeur et Gantier – Parfum d’Habit (1988)

Bugün size başarılı bir iş adamı ve parfüm sever olan Jean-François Laporte'nin kurucusu olduğu Maître Parfumeur et Gantier'in sevilen parfümlerinden olan Parfum d'Habit'ten bahsedeceğim. 1988 yılında kurulduğunda yüksek standartlarda parfümler üreten bir niche parfüm evi olarak yola çıktı. Jean-François Laporte aynı zamanda ünlü niche parfüm evi L'Artisan Parfumeur'un da kurucusu. Fakat ne yazık ki 2011 yılının kasım ayında hayata gözlerini yummuş. Niche parfümcülüğün en önemli isimlerinden birisi hatta babası bile diyebiliriz kendisi için. Nedenine gelirsek.

Jean-François Laporte, 1976 yılında L'Artisan Parfumeur'u kurduğunda aslında çok önemli bir adım atmıştı. Kabul edilen en eski niche parfüm evini hayata geçirmişti çünkü. Yani parfüm dünyasında bir devrim yapmıştı. 1978 yılında piyasaya sürdüğü Mure et Musc ile dünya çapında bir şöhrete ve saygıya kavuştu L'Artisan Parfumeur. Hala markanın en çok satanlarından bu kokusu.

Eserlerinde yüksek kalitede materyal kullanımı, işin içine biraz da sanatsal yan katması ve benzersiz parfümler üretmeye çalışmasıyla arkasından gelecek olanlara da önemli bir kapı açmıştı. Jean-François Laporte 1988 yılında Maître Parfumeur et Gantier isimli başka bir niche parfüm evini kurdu. Buradaki amacı ise 17. ve 18. yüzyıla göndermeler yapan egzotik kokular ortaya çıkarmaktı. L'Artisan Parfumeur kadar ismi duyulmasa ve popüler olmasa da Maître Parfumeur et Gantier'in yurtdışında sıkı takipçileri olduğunu düşünüyorum. Özellikle Bois de Turquie, Ambre Precieux, Jardin du Nil, Bahiana, Eau des Iles en ilgi çeken parfümleri olarak sıralanabilir.

Bugün inceleyeceğim Parfum d'Habit, markanın "Les Caprices du Dandy" serisine ait parfümlerinden. Fragrantica’da odunsu olarak sınıflandırılmış. İlk sıkıldığında ise küçük çaplı bir şok yaşatıyor insana. Biraz hayvansı ve karanlık bir deri ile size merhaba diyor. Çok fazla örneğine rastlanabilecek bir koku değil üst notaları. Biraz ayakkabı boyalarına benziyor. Sevmesi ve kabul etmesi zor. Bu tuhaf açılıştan sonra neyseki o deri biraz yumuşuyor ve aromatik denilebilecek odunsu notalar imdada yetişiyor. Evet bu kısım kesinlikle daha sevilebilir. Fakat o karanlık derinin hakimiyeti hala hissediliyor. Alt notalara gelindiğinde ise parfümün en güzel yeri başlıyor geç de olsa. Biraz silhat, biraz deri ve sandal ağacı kombinasyonu çok başarılı. En sevdiğim yeri bu kısım diyebilirim. Fakat alt notalarına gelindiğinde etkisi oldukça azalıyor. Böylece tenden ayrılıyor.

Şuna eminim ki Parfum d’Habit bence tam bir deri parfümü. Hatta derinin farklı kombinasyonlarla nasıl sunulacağını ders gibi gösteriyor. Genel olarak kokusu çok değişmiyor. Notalar arası geçiş gayet uyumlu. Fakat ah o başlangıcı! İlk sıkıldığında üzerinize hücum eden hayvansı deri akıldan çıkacak gibi değil. Böylesi bir hisse daha önce Givenchy – Gentleman ve L’Artisan – Dzing!’de kapılmıştım. Üst notalara sabredebilirseniz daha sonrasında kaliteli bir deri parfümü sizi bekliyor. Fakat orta notaları bile çok kişinin sevebileceği gibi değil. Yani aslına bakılırsa Parfum d’Habit günlük kullanıma çok uygun bir eser değil. Sanki uç bir deri parfümü gibi.

Geneline baktığımda oldukça erkeksi bir yapıda. Fakat öyle 1980’lerin şipreleri gibi değil. Onların daha dizginlenip modernleştirilmiş hali gibi. Yine de benim için biraz fazla. Tavsiye eder miyim? Tabiki hayır. Ama bu tür tuhaf, karanlık ve deneysel bir deri parfümü ilgimi çeker diyorsanız hiç durmayın. Fakat yüksek fiyatı sebebiyle denemeden almak çok büyük risk. Benden söylemesi.

Kalıcılığı tenimde gayet iyi. Bu anlamda niche parfüm olduğunu ilan eder gibi. Farkedilirliği başlarda yüksek. Hatta kabus gibi. Neyseki orta notalardan itibaren makul seviyelere geliyor. 30-35 yaş ve üzeri erkeklere daha çok uyacak gibi. 20’li yaşlardaki erkeklerde sırıtacak bir hali var. Sonbahar-kış kullanımı için uygun.

Artıları:

+ Alt notalardaki sandal ağacı ve deri birlikteliği çok güzel.

Eksileri

- Başlangıcındaki o kokuya tahammül etmek zor.

- Günlük kullanıma uymayacak yapıda. Herkesin sevebileceği gibi değil.

- Fiyatı yüksek ve bulması zor.

Koku Güzelliği:10/6  Kalıcılık:10/7   Farkedilirlik:10/7

Calvin Klein – Obsession For Men (1986)

Calvin Klein – Obsession For Men (1986) Markanın eski ve başarılı parfümü.

Hangimizin ön yargıları yoktur ki. Yaşadığımız çevredeki insanların önyargılarına kapılırız bazen. Yada hiç bilmediğimiz konularda ahkam kesmeye kalkarız. Doğru yada yanlış mı pek düşünmeyiz üstelik. Çünkü insanın varoluşsal tepkilerinden birisi bile olabilir önyargı. Bir çoğumuz kendimizi bu klişelere kaptırıyoruz.

Örneğin bir araba markasına birçok kişi “kötü” derse hemen zihnimizde bir olumsuzluk oluşuyor. Yada bir ayakkabı çok övgüler alınca ona ulaşmak istiyoruz. Bize olumlu bir motivasyon oluyor. Aynı şeyi kuşkusuz parfümler içinde uyarlayabiliriz.

Çoğu zaman verdiğimiz kararlar zihnimizdeki doğru-yanlış algılarına göre şekillenmiyor mu? Buradan hayatımızla ilgili aldığımız büyük kararlardan bahsetmiyorum sadece. Bir parfüm almak bile sonuçta verdiğimiz bir karardır. Ve bu parfümü alırken kafamızda oluşturduğumuz şablonlar ister istemez devreye girer.

Açık olmam gerekirse benim Calvin Klein markasının parfümleri hakkında hep bir önyargım vardı. Özellikle son yıllarda çok fazla ve hiçbir anlamı olmayan parfümler piyasaya sürmesi tabiki eleştirilecek bir durum. Kaliteye ve işin yaratım kısmına önem vermeyip, tamamen ticari kaygılarla “piyasa işi” parfümler çıkaran bir markaya dönüşüyor bana göre. “Ne kadar çok satarsam o kadar iyi” mantığı ağır basıyor anladığım kadarıyla.

Fakat son günlerde test ettiğim Calvin Klein’in piyasaya sürdüğü üçüncü parfümü olan Obsession For Men beni çok şaşırttı. Zaten böyle giderse “Ne varsa eskilerde var” sözünün doğru olduğunu kabullenmeye başlayacağım. Lafı uzatmadan ne demek istediğime geçeyim.

Obsession For Men odunsu-oryantal olarak sınıflandırılmış. Parfümümüzün başlangıcı biraz turunçgil ve bolca otsu (herbal denilen) notalar ile gerçekleşiyor. İlk anlarda 1980’li yılların bir kokusunu kullandığımı anlıyorum. Bu kısım çoğu kişi için “eski” gibi gelebilir. Evet kabul ediyorum ki günümüzün parfüm trendlerine pek benzemiyor. Ben eskiden ziyade “olgun” demeyi tercih ediyorum.

Bir süre sonra orta notalara geçiliyor. Aromatik otlara baharatlar ekleniyor. Ağırlık tarçın da diyebilirim. Bu kısımda parfüm hissedilir derecede tatlılaşıyor. Orta notalarını çok beğendim. Şık ve etkileyici.

Alt notalarında ise bu sefer devreye vanilya, biraz amber ve tatlı misk giriyor. Bu kısım da oldukça tatlı. Alt notalar da gayet başarılı. Yapaylık hissedilmeyen güzel bir son. Yani özetle: Aromatik otlar, baharatlar, vanilya ve misk. Bu elementler içinizi baymayan bir tatlılık ile harman edilmiş. Sonuç olarak çok güzel bir koku ortaya çıkmış. Bunu gönül rahatlığıyla söyleyebilirim.

Şuna emin olabilirsiniz ki şaşkınım. Calvin Klein markasından bu kadar başarılı bir parfüm beklemiyordum dersem yalan olmaz. Zengin, detaylı hatta seksi bir kokusu var Obsession For Men’in. Şimdi bu parfümün neden yıllardır “en çok satanlardan” olduğunu anlıyorum. Kokusu adeta zamana meydan okur gibi. Kimileri biraz “modası geçmiş” bulabilir. Ama bence yaşı 30’un üzerinde olan erkekler için denediğim en iyi seçeneklerden birisi.

1980’lerin sert ve giymesi zor klasiklerine (Chanel – Antaeus, YSL – Kouros, Azzaro Pour Homme vb.) bakarak bir çok kişinin rahatlıkla sevebileceği bir yapıda. Ayarında kullanılmış tatlılık, baharatlar ve aromatik otlar ile çok iyi kombine edilmiş. Anlaşılan Calvin Klein bu parfümün üzerinde oldukça çalışmış. Aceleye getirmemiş. Emek harcamış. Tabi ortaya da gayet güzel bir parfüm çıkmış. Ben genel olarak çok sevdim. Hatta genel karekter açısından biraz Caron – The Third Man’a benzettim. Özellikle alt notalarında. Acaba bir yıl önce çıkan The Third Men’den “esinlenme” söz konusu mu bilemiyorum. Ama 1986 yılındaki piyasaya sürülen Hermes – Bel Ami, Zino Davidoff ve Givenchy – Xeryus gibi dişli rakipleri olduğunu belirtmeliyim. Ayrıca Obsession For Men piyasaya çıkmasının bir yıl ertesinde 1987 yılında FIFI tarafından “En iyi parfüm” seçilmiş. Fena da bir seçim olmamış açıkçası. Parfümün yaratıcısı olarak Bob Slattery ismi görünüyor. Daha önce hiç duymadım ismini.

Kalıcılık olarak da gayet iyi bir yerde. Tenimde 12 saatten fazla rahatlıkla kokusunu alabiliyorum. Farkedilirliği fena değil. Sonbahar-kış mevsimi için daha uygun olacaktır. Benim tavsiyem 30-35 yaş üzeri erkeklerin kullanması. Genç arkadaşlar değerini pek bilemeyebilir.  

Artıları:

+ Orta ve alt notaları çok güzel.

+ Aromatik otlar, baharatlar ve vanilyanın çok güzel bir kombinasyonu.

+ Belli bir yaşın üzerindeki erkekler için mutlaka denenmesi gereken bir seçenek.

Eksileri:

- Başlangıcı herkesin hoşuna gidebilecek gibi değil.

- Genel yapı olarak çok “modern” bir kokusu yok.    

Koku Güzelliği:10/8   Kalıcılık:10/7   Farkedilirlik:10/7

Divine – L’Homme Sage (2005)

Divine – L’Homme Sage (2005) Markanın en bilinen parfümü.

Bu soğuk kış gününde sizi Fransa’nın deniz kenarı bölgelerinden olan Brittany’e götürsem sanırım hayır demezsiniz. 4.5 milyon civarı nüfusu olan bu bölge, Fransa’nın kuzey batısında bir çıkıntı gibi önündeki koca okyanusa meydan okuyor sanki.

Brittany’den Yvon Mouchel isimli bir adam çıkıyor ve biraz klişe bir cümle gibi olsa da hayallerinin peşinden gitmeye karar veriyor. Belki de birçoğumuzun yapmak istediği ama cesaret edemediği şey bu. İlk önce küçücük bir dükkanda başlıyor parfüm işine. Bugün ise Fransa’nın önemli şehirlerinde kendi ismiyle butikler açmış. Avrupa’nın bir çok şehrindeki lüks mağazalarda satılan niche parfüm evine dönüşmüş durumda. "Harika bir parfüm sanat eseridir" diyecek kadar da işine saygı duyuyor.

Divine pazarlamaya çok ağırlık veren bir marka gibi durmuyor. Pek öyle sansasyonel işler yapmadan ilerlemeyi seviyor. Marka sadece dokuz  parfüme sahip. İlk parfümünü markanın kuruluş yılı olan 1986 yılında çıkarıyor. Divine isimli bu parfüm kadın kullanımı için üretilmiş. Bugün inceleyeceğim L’Homme Sage parfüm platformlarında en çok ismi geçen ve övgüler alan kokusu. İsminin anlamı “Akıllı/Bilge Adam” demekmiş. Geçelim detaylara artık.

L’Homme Sage odunsu şipre olarak sınıflandırılmış. Odunsu kısmına katılabilirim ama şipre kısmı konusunda biraz tereddütüm var. İlk sıkıldığında tatlı kırmızı meyveler ve baharatlar sizi karşılıyor. Modern ve güzel sayılabilecek bir başlangıç. Kısa süre sonra orta notalara geçiliyor. Meyveler geri çekilirken baharatlara deri eşlik etmeye başlıyor. Bence parfümün ana teması odunsularla birlikte deri. Yumuşak ve plastiğimsi bir deri. Biraz yapaylık hissediyorum. Hafiften rahatsız ediyor bu kısmı. Fakat kötü haber şu ki, orta notalar çok uzun bir süre etkisini kaybetmiyor. Bu durum da benim parfümden biraz soğumama yol açıyor.

Alt notalarında ise neyseki o plastiğimsi karanlık deri kokusu azalırken, tatlı odunsular ve tütsü başrole geçiyor. Böylece de sona eriyor. Bu kısım gayet güzel. Fakat fazla hissedemiyorsunuz alt notaları. Etkisi oldukça azalıyor. Böylece de tenden ayrılıyor.

İnternette rastladığım bir söyleşisinde tütsü kokusu ile ilgili şunları söylemiş Yvon Mouchel:

"Odunsu ve baharatlı kokuları çok severim. Amber ve tütsü kokularına olan sevgimi Katolik dinine bağlı olmam ile açıklayabilirim."  Tabiki burada  kiliselerde yakılan tütsülere bir gönderme yapıyor. Koku hafızasının kökenlerinden bahsediyor muhtemelen. Fakat yine de L’Homme Sage’yi orta notalarındaki karanlık ve plastiğimsi deri kullanımı yüzünden bir türlü sevemedim. Beni kendisine bağlayamadı. İlgimi çekemedi. Belki de beklentim çok fazlaydı.

Yine de eğer tatlı, biraz karanlık deri-tütsü kombinasyonu arıyorsanız bir şans verebilirsiniz. Siz belki de beğenirsiniz. Ama pek bana gore değil ne yazık ki. L’Homme Sage’yi Comme des Garçons içinde parfümler tasarlayan Yann Vasnier yaratmış.

Kalıcılığı EDP olmasının da etkisiyle gayet başarılı. Farkedilirliği ortalamanın altında kalıyor. Kıyafet üzerinde biraz daha fazla kendisini gösterebiliyor. Genel olarak erkeksi bir yapıda olduğunu söyleyebilirim. Biraz olgun yaş istiyor kullanmak için. 30-35 yaş üzeri erkeklere daha çok yakışacağını düşünüyorum. Tam bir sonbahar-kış parfümü.

Artıları:

+ Açılışı ve alt notaları fena değil.

+ Modern ve beyefendi tarzıyla öne çıkıyor.

+ Kalıcılığı çok iyi.

Eksileri:

- Orta notlarındaki o deri kullanımını bir türlü sevemedim.

- Farkedilirliği pek tatmin edici değil.

- Fiyatı pahalı ve bulması zor.

Koku Güzelliği:10/6   Kalıcılık:10/8   Farkedilirlik:10/5

Ralph Lauren – Polo Crest (1991)

Ralph Lauren – Polo Crest (1991) Markanın pek bilinmeyen erkeksi parfümlerinden.

Sonunda! İlk kar taneleri gökyüzünden yavaş yavaş süzülüyor. Sabah kalktığınızda camdan bakınca her yerin bembeyaz olması ne kadar garip. Beyaz örtü adeta her şeyin üzerini usulca kaplıyor. Sanki bütün çirkinliklerin üzerini örtüyor. En hoşuma gideni de dışarı çıktığınızda etrafın derin bir sessizliğe bürünmesi. Ne trafik gürültüsü, ne korna sesi… Sanki hayat durmuş gibi.

Böylesine güzel bir günde Ralph Lauren’in eskilerde kalmış bir parfümü konuğum olacak. Ne yazık ki günümüzde artık parfüm üreticilerinin peynir ekmek gibi parfüm piyasaya sürdüklerini görüyoruz. Bu kadar sanayileşen bir sektörde doğal olarak şirketlerin kar oranları ve satış rakamları daha çok öne çıkıyor. İnsanın yerini yavaş yavaş istatistik biliminin temeli olan sayılar, rakamlar ve oranlar alıyor. Bir şeyin güzel, kaliteli, ilginç olmasından ziyade satışları yada reytingine bakılıyor. İnsanların genel beğenilerine uygun ürünler çıkarılıyor. Riski az olan.

Bu ekonomik sistemden parfüm sektörü de nasibini alıyor doğal olarak. Yeni parfümler artık birbirine çok benziyor. Özellikle 2000’li yılların bu anlamda bir kırılma noktası olduğunu düşünüyorum. Artık parfümlerde tatlı, baharatlı, vanilyalı, çikolatalı kokuları bolca duyuyoruz. Bu trend daha ne kadar sürer kestirmek zor. Fakat 1980’li yıllarda durum hiç de böyle değildi.

Ara sıra “eski kafa” yada “sert erkeksi” gibi terimler kullanıyorum parfümleri incelerken. Burada anlatmak istediğim o zamanların koku karekterini ve parfüm tredleri içinde değerlendirmek doğru olacaktır. Mesela Polo Crest.

1990’ların başında üretilmesine rağmen tam bir 1980 ve daha öncesinin erkeksi parfümlerinin bir örneği. Hatta rahatlıkla söyleyebilirim ki Polo Crest tam bir şipre. Zaten şişesinin rengi bile bize ipuçu veriyor. Bu parfümü ikiye ayırabilirim. İlk bölüm, başlangıcındaki çok garip otsu notalar ve biraz da bergamot. İkinci kısım ise çam ağacı, deri ve silhat (paçuli) ile harmanlanan ana aktörler. Belirtmem gereken bir not ise zerre kadar tatlılık barındırmayan tarzda.

Polo Crest’in başlangıcı açıkçası hiç bana göre değil. Hatta deneyen bir çok kişinin çok sevebileceği gibi de değil. Keskin ve buruk otsular eskilerden fırlayıp gelmiş sinema karekterleri gibi. Başlangıcını hiç sevmediğimi rahatlıkla söyleyebilirim. Zaten bu eski parfümlerin açılışları neden bu kadar sevmesi zor olur ki. Fakat bir süre sonra orta notalardan itibaren çam ağacı, deri ve silhat başrole geçince işin rengi değişiyor. Bu kısım gayet güzel. Tam da bu noktada biryerden hatırlıyorum diye düşünüyorum burnuma gelen kokuyu. Evet markanın diğer önemli parfümü Polo Classic’e (Yeşil şişe) oldukça benzediğini fark ediyorum. Özellikle çam ağacı kısmı bana bu hissi veriyor muhtemelen. Polo Classic daha temiz, net ve yumuşak kokan bir yapıdayken Polo Crest onun biraz kirli ve eski kokan hali gibi. Eğer Polo Classic’i seviyorsanız Polo Crest’i de seversiniz.

Polo Crest üretimi durdurulmuş bir parfüm. Onun için artık bulmak çok zor. Belki ebay’den alınabilir. Orada da neredeyse niche parfüm fiyatına satılıyor çok az bulunan bir parfüm olduğu için. Yani demek istediğim Polo Crest’e böylesi yüksek fiyatlar vermeye gerek yok. Polo Classic yada Polo Modern Reserve  hem günlük kullanıma daha uygun hemde her yerde bulabilmek sorun olmayacaktır.

Polo Crest’in kalıcılığı çok iyi diyemem. Farkedilirliği ilk sıkıldığında yüksekken hemen sonra tene yakın bir hale geliyor. Pek kendisini gösteremiyor. 35 yaş ve üzerindeki erkeklere daha çok uyacaktır. Sonbahar-kış mevsiminde kullanmak fena olmayacaktır.

Artıları:

+ Eğer erkeksi ve 1980’lerin şiprelerini seviyorsanız Polo Crest tam size göre.

+ Belli bir kalitenin üzerindeki rafine kokusu.

+ Sonlara doğru gayet güzel bir hale geliyor.

Eksileri:

- Günümüze çok uzak tarzı ile herkesin sevebileceği gibi değil.

- Başlangıcı küçük çaplı bir şok yaşatabilir.

- Bulması çok zor ve çok pahalı.

Koku Güzelliği:10/6   Kalıcılık:10/6   Farkedilirlik:10/5

Serge Lutens – Feminite du Bois (2009)

Serge Lutens – Feminite du Bois (2009) Markanın en sevilen kadın parfümlerinden.

Bir kadın ne ister? Günümüzün popüler kültüründe bolca işlenen bir soru olduğunun farkındayım. Gerek görsel sanat gerekse edebiyat alanında duymaya alışıyoruz bu soruyu. Acaba gerçekten önemsiyormuyuz kadınların ne istediklerini. Yoksa dev bir makine hale gelmiş piyasa ekonomisi buradan da güzel paralar kazanıyor olmasın. O zaman bu soruya kendimce bir ekleme yapayım. Bir kadın gerçekten ne ister?

Şu genç yaşımda büyük büyük ve iddialı laflar söyleyecek veya ahkam kesecek değilim. Fakat bildiğim bir şey var ki kadınlar bir çok şeyi aynı anda isterler. Belki de bu isteklerin en başında gelenlerden birisi “kendisini özel hissetmek”.

Kadınların bu “özel hissetme” isteğini en iyi analiz edip, çözenler kuşkusuz modacılar ve kozmetik sektörü. Oluşturmaya çalıştıkları trendler ve sürekli kendilerini yenileme çabaları ile en büyük tüketici grubu olan kadınların ilgisini çekmeye çalışırlar. Bir marka bunu ne kadar başarırsa ismi ve şöhreti o kadar büyür. Hele ki bir şey kadınlar için “arzu nesnesi” haline gelmesin. Bu kimi zaman artık bir çok kadında sahtesini görmeye alıştığımız Louis Vuitton marka bir çanta ya da De Beers’den bir pırlanta yüzük olabilir. Hatta Ankara’nın meşhur “piyasa yapma” sokaklarından 7. Cadde’deki Mango mağazasında kendinden geçmiş bir şekilde alışveriş yapan ve neredeyse bir kazak için birbiriyle kavga edecek hale gelen kadınlar bir erkek olarak çok şaşırdığım şeyler değil.

Peki bir kadının kendisini “özel hissedeceği” bir parfüm nasıl olmalıdır? Bu sorunun cevabı kısaca Chanel – No.5 olarak da cevaplanabilir. Fakat 1992 yılında dünyanın en eski kozmetik markası olan Shiseido, Feminite du Bois isimli bir parfüm çıkarır. (Aşağıdaki resim) Şişesi bile kadın vücudundaki kıvrımlara benzetilen bu parfüm büyük bir sükse yaratır. İsminin anlamı “Ağacın dişiliği yada ahşabın kadınsılığı” olarak çevirilebilecek bu koku, kadınların çok sevdiği bir arkadaşa dönüşür. Shiseido’nun artık üretimini durdurduğu bu esere niche parfümcülüğün önemli ismi Serge Lutens sahip çıkar. Ve 2009 yılında kendi markası ve yeni şişesi ile tekrardan piyasaya sürer. Tabiki ilk formulünü biraz da değiştirir. Onu yeniden yorumlar.

                  

                                                                                           

Bugün inceleyeceğim Feminite du Bois 2009 yılı yeni versiyonu. Tarz olarak odunsu oryantal olarak sınıflandırılmış. İlk sıktığınızda hafif kadınsı meyveler size merhaba diyor. Açıklanan üst notalarına bakıyorum. İşte orada! Şeftali parfümün başlangıcının en öne çıkan öğesi. Biraz pudralı bir his de yok değil. Bir süre sonra o meyveli kokuya çok değişmeden yine hafif tatlı çiçekler ekleniyor. Muhtemelen menekşe. Bu kısımda kadınsılık biraz daha artıyor. Pudralı his aynen burada da devam ediyor. Son olarak da hafif, yumuşak tatlı odunsular ile son buluyor. Yani özetle: Tatlı meyveler, kadınsı pudralı çiçekler ve yumuşak odunsu notalar.

Tam bu noktada Serge Lutens’in bir söyleşisinde bizzat kendisinin Feminite du Bois için söylediklerine bir bakalım. Kendi parfümünü nasıl tanımlamış:

“Feminite de Bois bir parfümdür evet ama bundan daha öte birşeydir. Parfümcülüğü kavramada yeni bir yoldur. FdB'den sonra söylemeliyim ki parfümler aynı şekilde üretilmemeye başlandı. Koku konseptini sarsmıştır.

                                                       Markanın yaratıcısı Serge Lutens

Tüm bunlardan sonra parfüm nedir? Uyumsuzlukla birlikte kendi içinde bir harmonidir. Ben neredeyse çevremdeki herşeyle uyumsuzumdur. Burada benim ve diğer insanların duygularını uyumlu hale getirme çabam var. Yani benim akor etme şeklim diğer bir deyişle, yeni bir değer verebilmek için bana saçma gelen, eski moda veya kaba şeyleri değiştirip, anahtar özleri kullanıp, onu saf bir sihire dönüştürüp iyi olmasını sağladım. Tıpkı bir roman gibi veya kendi portreniz gibi. ilk seferi gizli ve örtülüdür. Söylemeliyim ki (formülasyonu) değiştirilmiştir. İlk yaratım (Shiseido versiyonu) değiştirilmiştir. Ve bu sefer ise soyunmuş haldedir. Küçük ve yassı şişenin (Serge Lutens versiyonu) içinde onu tamamen açığa çıkardım. FdB gerçek FdB haline geldi, kendine döndü. Kendi rengi, aroması, etiketi ile sadeliği en doğru şekilde sunuldu. Yanlış veya kötü bir şişeye gerek yoktu. O çıplak şişesinin içinde çırılçıplak, aynen olduğu gibi.

Sedirin açıkça anahtar olduğu, üzeri örtülmemiş, korunmamış ama dönüştürülmüş. Dönüştürülmüş kelimesini sevmiyorum. Diyebilirim ki isnat edilene karşı duran. Tıpkı mahkemedeki bir insan gibi itham edilmiş. FdB itham edilmiştir. Ağaç itham edilmiştir. Ağaç ithama karşı duruyor. Diğer bir deyişle ben bir hakimim ve suçlu ile aşk yaşıyorum. Bu yüzden sahip olmalısınız. Ne eksik ne fazla. FdB işte budur. Hakim ile suçlunun aşkı. Bu benim...”

Serge Lutens’in bu ilginç sözleri için bir şey demeye gerek yok. Zaten gayet açık anlattıkları. Fakat şunu söyleyebilirim ki, Feminite du Bois’in ününü bir parfüm sever olarak duymamak imkansız. Neredeyse parfümlerle ilgili bütün bloglarda hakkında bir şeyler yazılmış, anlatılmış veya tartışılmış. Bunun için de uzun zamandır oldukça merak ettiğim bir parfümdü. Öncelikle benim pek sevmediğim bir ayrım olan kadın-erkek parfüm ikilemine hiç girmeden söyleyebilirim ki bu kadınların kullanımına çok daha yakın bir parfüm. Gerek başlardaki meyveler ve gerekse çiçekler, ayarında bir pudra ile harmanlanmış. Günümüzün modern parfümlerinde artık olmazsa olmaz olan tatlılık çok değilse de yine de hissedilir derece var. Şöyle bir geneline baktığımda ise minimalist bir parfümle karşı karşıyayız diyebilirim. Basit sayılabilecek bir meyveli-çiçeksi-odunsu kombinasyon. Kötü mü? Kesinlikle değil. Fakat muhteşem mi hiç sanmıyorum.

Feminite du Bois, bir çok kişinin sevebileceği parfümlerden birisi. Temiz, uyumsuzluk hissedilmeyen ve çok yumuşak bir yapıda. İpeğin teninize verdiği o his gibi. Kibar, romantik, buğulu ve kadınsı. Bu parfümü eğer bir renk ile tanımlamam gerekseydi kesinlikle pembeye benzetirdim. Ayrıca genellikle erkek parfümlerinde kullanılan sedir notasının bolca kullanıldığı az sayıda kadın parfümünden birisiymiş.

Biraz da gelelim pek hoşuma gitmeyen taraflarına. İlk olarak çok düz bir kokusu var. Yani neredeyse başından sonuna kadar hiç değişmiyor. Böylesi yüksek fiyata satılan bir niche parfümden çok daha kompleks bir yapı beklemek sanırım hakkımız. İkinci olarak tamam kokusu güzel. Ama hayatınızın parfümü olacak kadar da özel değil. Biraz sıradan bir meyveli-çiçeksi kombinasyon olduğunu düşünüyorum. Üçüncü olarak da o kadar yumuşak ve hafif ki kokusu teninizden uçana kadar kokusu almakta zorlanıyorsunuz. Çok çekingen ve tene yakın kalıyor.   

Kalıcılığı diğer Serge Lutensler kadar olmasa da fena değil. Fakat Chergui ve Ambre Sultan gibi yoğun ve güçlü parfümler düşünüldüğünde farkedilirliği silik kalıyor. Keşke daha iyi olsaymış. Kadın kullanımına daha yakın. 25 yaş ve üzeri kadınlara gayet yakışacaktır.

Artıları:

+ Deneyen bir çok kişinin sevebileceği kokusu.

+ Eğer şık ve kibar bir meyveli-çiçeksi-odunsu kombinasyon arıyorsanız güzel bir seçenek.

Eksileri:

- Çok düz çizgide devam eden kokusu. Hiçbir sürpriz yok. Şaşırtma yok. Çok basit.

- O nasıl bir zayıf farkedilirliktir öyle. Kolunuzu burnunuza yaklaştırmadan kokusunu almanız zor.

- Yüksek fiyatı.

Koku Güzelliği:10/7   Kalıcılık:10/6   Farkedilirlik:10/4

Caron – The Third Man / Le Troisieme Homme (Eski Formülasyon) (1985)

Caron – The Third Man / Le Troisieme Homme (Eski Formülasyon) (1985)  Markanın klasikler arasındaki yerini almış erkek parfümü.

Merhabalar sevgili parfüm severler. Yada güzel koku avcıları mı demeliydim. Belki de parfümlerin sihirli dünyasının esirleri. Güzel kokunun peşinden gitmeye and içmiş sarhoşlar mıyız diye düşünüyorum bazen. Hatta daha genele yayarsak yaşadığımız hayat aslında bir hayal dünyasından mı ibaret? Bu  felsefe kokan soruları yine bir başka yazıya bırakalım. Şimdi biraz sinemadan bahsetmeye ne dersiniz? Çünkü bugünkü parfümümüzün ucundan da olsa sinema ile bağlantısı var. Şöyleki…

 İngiliz sinemasının önemli yönetmenlerinden Carol Reed’in 1949 yılında çektiği bir film. Başrolünde ünlü Amerikalı oyuncu, yönetmen, yazar ve yapımcı Orson Welles’in oynadığı ve ikinci dünya savaşı sonrasındaki Viyana’nın halini anlatan bir film. Ama önce filmin başrol oyuncusu ve çok ilginç bir insan olan  Orson Welles’den bahsetmek istiyorum.

George Orson Welles 1915 yılında Amerika’da doğmuş. 2 yaşında yetişkin bir insan olarak konuşabiliyormuş. 3 yaşından itibaren okumayı tamamen öğrenmiş. 5 yaşındayken Shakespeare’in oyunlarını ezberliyormuş. 9 yaşındayken babasıyla çıktığı gezide dünyanın dörtte üçünü dolaşmış. Annesini 9 yaşında, babasını ise henüz 15 yaşındayken kaybediyor. Daha sonrasında ise tiyatro, televizyon ve radyo alanlarında yarattığı eserler ile 20. yüzyılın sanat hayatına önemli katkılarda bulunuyor.

Böylesine dolu dolu ve ilginç bir hayat hikayesini okuduğumda  büyük bir dahi olmanın Allah vergisi bir şey olduğunu hissediyorum. Oysa birde kendimin veya etrafımdakilerin yaşamlarına bakıyorum. Ne kadar sıradan ve heyecansız. Bilmiyorum sizde benim gibi mi düşünüyorsunuz.

                                                Orson Welles'in The Third Man filminden bir sahne.

Orson Welles’in oynadığı bu kült filmin ismini sanırım tahmin etmişsinizdir. “The Third Man” filmi İngiliz sineması için ne kadar önemliyse, Caron’un The Third Man isimli parfümü ise bizim için böylesine önemli olmalı. Evet bir sinema filminden esinlenilmiş ismiyle ve konseptiyle karşımızda bir parfüm klasiği var. Bir parfümün geri planında böylesine bir sanatsal etkilenme olması, eski parfüm üreticilerinin yaptıkları işe ne kadar saygı duyduklarını gösteriyor bize. Hatta tasarladıkları parfümleri bir sanat eseri olarak bile görüyorlardı belki de.

Önceki haftalarda Caron Pour Un Homme’u incelemiştim. Şimdiyse sırada The Third Man var. Bazı yerlerde parfümün Fransızca ismi olan Le Troisieme Homme olarak da geçiyor. Şişesinin üzerinde ise Le 3’Homme olarak yazılmış. Yani hepsi aynı parfüm.

Tarz olarak fragrantica’da aromatik-odunsu olarak sınıflandırılmış. İlk sıkıldığında The Third Man karekterini hemen belli ediyor. 1980’lerin parfümlerine yakın sert, kuru ve keskin bir başlangıcı var. Bergamot ve lavanta başrolde. Biraz da limon. Çok şık ve nefis bir açılış. Biraz “eski” kokuyor. Haberiniz olsun.

Orta notalara doğru bergamot geri çekilirken lavanta biraz daha ağırlığını koyuyor. Bu andan itibaren çok erkeksi bir yasemin de devreye giriyor. Biraz da aromatik otlar. Hafiften karanfil. Bu kısım parfümün en zengin harmanlı yeri. Biraz maço, biraz da olgun erkek kokusu adeta. Orta notalar herkesin sevebileceği gibi olmasa da bence gayet kabul edilebilir. Çünkü sonuçta 1980’li yılların güçlü, erkeksi ve sert parfümlerinin bir örneği.

Alt notalarında ise yine oldukça değişiyor kokusu. Bu sefer çok tatlı bir misk, biraz vanilya ve odunsu notalar ile tam bir konfor kokusuna dönüşüyor. Beni şaşırtan şey alt notalarının bu kadar tatlı olması. Böylesi bir “eski kafa” olgun erkek parfümünde çok rastladığım bir durum değil. Belki geçirdiği reformulasyondan sonra böyle olmuştur. İlgimi çeken bir durum ise orta notalardan itibaren hafiften bir hayvansal his var. Bu da muhtemelen miskten kaynaklanıyor.   

The Third Man, tam bir 1980’ler parfümü. Bol lavantalı, aromatik otsu tarzıyla eskilerden fırlayıp gelmiş gibi. Lüks, şık, olgun ve kendinden emin. Benim tarzım bu isteyen gelsin der gibi. Bu tip eski kafa parfümleri çok seven birisi değilim. Fakat The Third Man’e hayran olmaktan kendimi alamadım. Bu kadar güzel bir harman karşısında saygıyla eğilmekten başka bir şansım yok. Bir parfüme 150-300 dolar vermeden nasıl lüks ve elegant kokarım diyorsanız doğru adres burası. Başından sonuna kadar çok güzel düşünülmüş, tasarlanmış ve emek harcanmış bir eser.

Eğer sizde günümüzün 3-4 yılda unutulup giden, bolca pazarlama ile şişirilen parfümlerinden bıktıysanız The Third Man sizi bekliyor. Yada 30-35 yaşını aştınız ve artık size daha uygun, olgun bir parfüm arıyorsanız, bol şekerli ve neredeyse birbirinin aynı sentetik kokan zıpır kokular ilginizi çekmiyorsa işte size çok güçlü bir seçenek. Artık bana “35 yaş üzerine uygun, kaliteli bir parfüm arıyorum” diye sormanıza gerek kalmadı. Muhtemelen bende ilerleyen yaşlarımda The Third Man’i kullanacağım. Şimdiye kadar denediğim en güzel Caron parfümü. Özellikle alt notaları bana Lorenzo Villoresi – Piper Nigrum’u hatırlattı. Ayrıca yurtdışındaki internet sitelerinde çok uygun fiyatlara bulabilirsiniz.

Kalıcılığı ortalamanın üzerinde. Farkedilirliği başlarda gayet yüksek. Daha sonra normale dönüyor. Sonbahar-kış mevsimi için daha uygun. Önemle belirtmeliyim ki The Third Man herkesin sevebileceği bir parfüm değil. Denemeden almak hayal kırıklığı yaratabilir.

Artıları:

+ Başlangıcı çok güzel.

+ Sonlarına doğru tam bir konfor kokusuna dönüşmesini zevkle izliyorsunuz teninizde.

+ Günümüzün sıradan ve genç işi parfümlerinden sıkılanlar için tam bir güvenli liman.

+ Yurtdışında çok uygun fiyatlara bulunabiliyor.

Eksileri:

- Orta notalarından itibaren ortaya çıkan “hayvansal” his çok hoşuma gitti diyemem.

- Herkesin sevebileceği güvenli bir kokusu yok. Aman dikkat!

Koku Güzelliği:10/9   Kalıcılık:10/7  Farkedilirlik:10/7