Tom Ford – Tobacco Vanille (2007)

Tom Ford – Tobacco Vanille (2007)  Markanın “Private Blend” serisine mensup unisex parfümü.

Bir markayı diğerlerinden ayıran etkenler nedir sizce? Benzersiz olması mı? Ürünlerinin bir çok kişiye hitap edebilmesi mi? Başarılı pazarlama çalışmaları mı? Parlak bir CEO’mu? İyi yönetilen bir şirket olması mı?

Yukarıdaki sorular çoğaltılabilir. Bence bir markayı diğerlerinden ayıran şey onun “özel” olması. Yani sizi özel hissettirmesi. Size hitap etmesi. Bir anlamda kafanızdaki marka imajıyla çakışması. Peki bu “özel” olma durumu nasıl sağlanabilir. Tabiki özel uygulamalar ile.

Tom Ford’un parfümleri içinde böyle bir uygulaması var. İsmini “Private Blend” koyduklar bu özel parfüm serisine ait 2007’den itibaren bir sürü parfüm piyasaya sürmüş durumdalar. İyide nedir bu özel seri? Ve başka örnekleri var mı?

Bazı parfüm üreticileri genele hitap eden ve piyasada bir çok yerde satılan parfümlerinin yanı sıra bir de “özel seri” kokular piyasaya sunuyorlar. Bu seriler genellikle çok az yerde bulunurlar. Bunun sebebi üretimlerinin sınırlı sayıda olması. Ve genellikle yüksek fiyatlara satılırlar. Tabiki parfüm meraklıları gayet iyi bilirler bu özel seri parfümleri. Mesela Chanel’in “Les Exclusifs” serisi, Armani’nin “Prive” serisi ve Guerlain’in özel üretim parfümleri. Bu tür özel seri parfümler markaların normal parfümlerinden daha yüksek kalitede üretilmeye çalışılır. Hatta şöyle diyebilirim ki “niche” kalitesindedirler. Yani bir anlamda niche parfümlere rakip olmaya çalışırlar. İşte Tom Ford’un “Private Blend” serisini bu bağlamda düşünebiliriz. Sadece Tom Ford butiklerinde, bazı özel internet sitelerinde yada çok lüks büyük mağazalarda satılıyorlar.

Bugün ise artık kendi çapında “efsane” olma yolundaki bir parfümü sizlerin beğenisine sunacağım. Yurtdışındaki bir çok parfüm blogunda Tobacco Vanille’in sürekli artan şanına tanıklık edebilirsiniz. Kimisi son yılların en iyi parfüm derken, kimisi de Tom Ford’un baş yapıtı diyor. Bu kadar abartılması doğru mu bilmiyorum. Fakat şuna eminim ki bu parfüm 2007 yılında üretilmesine rağmen çok büyük bir hayran kitlesine sahip. Bakalım bende bu kitlenin bir üyesi olacak mıyım?

Tobacco Vanille oryantal baharatlı olarak sınıflandırılmış. Ben ise vanilya merkezli gourmand olarak görüyorum. Başlangıcı daha önce rastlamadığım bir tütün ile gerçekleşiyor. Çok tatlı ve ıslak gibi değil. Kuru ve sigara gibi de değil. Açıkçası açılışı ile ilgili biraz tereddüdüm var. Çok etkileyici değil. Erkeksi bir hali var.

Bir süre sonra orta notalara geçiliyor. Bu seferde karşıma daha anlaşılabilir bir tatlı tütün kokusu ile tatlı baharatlar çıkıyor. Buradaki tütün, Bogart Pour Homme’daki gibi vişneli pipo tütünleri gibi. Bu hissi tatlı karanfil veriyor olabilir. Belki de tonka fasulyesi. Bu anlamda By Kilian – Back to Black’i hatırlattı bana. Fakat ondaki pudramsı his burada yok. Daha tütünsü, meyvemsi, baharatlı bir tarzı var orta notaların. Tatlı karanfil çok baskın değil. Denge çok iyi kurulmuş. Tütün ön planda. Orta notalarını çok sevdim. Vişne benzeri meyveli yapısıyla parfümün en harika yeri diyebilirim.

Alt notalara geçildiğinde tütün ve baharatlar geride kalırken ortaya çok lezzetli bir vanilya çıkıyor. Bu andan itibaren tam bir vanilya kokusuna dönüşüyor. Bana biraz vanilya kokulu mumları hatırlattı. Alt notaları da çok sevdim. Özetle tütün, baharatlar, vişne benzeri meyveler ve vanilyadan oluşuyor diyebilirim.

İsminin Tobacco Vanille olması çok isabetli olmuş. Orta notalara kadar tütün hakimiyeti varken, bu andan itibaren vanilya devreye giriyor. Hem tütün hem de vanilya kokularını seven birisi olarak en merak ettiğim ve ilgimi çeken parfümlerden birisiydi. Deneme sürecinde ise beni hayal kırıklığına uğratmadı. Başlangıcını saymazsam nefis bir parfüm olmuş. Her ne kadar hayallerimin parfümü gibi olmasa da yine de kötü demek büyük haksızlık olur. Eğer sizde benim gibi tütün ve vanilya kokularını seviyorsanız, ikisini bir arada bulabileceğiniz üst düzey bir parfüm bulmuş durumdasınız. Mutlaka deneyin. Orta notaları biraz Burberry – London For Men’i anımsattı bana.

İçeriğindeki vanilya ve baharatlar sayesinde günlük kullanıma çok uygun. Tütün de bu parfümü daha özel gecelerde kullanmayı mümkün kılıyor. Yani karşımızda her statüdeki mekanlarda kullanılması uygun bir eser var.

                                                                   Tom Ford ile kısa bir söyleşi.

Tobacco Vanille ile ilgili tartışmalardan birisi de çok yüksek fiyat etiketini hak ediyor mu? Tom Ford’un Private Blend serisinin parfümleri malum astronomik sayılabilecek fiyatlara satılıyor. Benim açımdan durum şudur. Eğer gözden çıkarabileceğim fazladan 200-250 dolarım varsa ve bu para benim için önemsizse kesinlikle Tobacco Vanille’yi alırdım. Fakat yok artık bir parfüme o kadar verilir mi derseniz de diyecek bir şeyim olmaz. Evet çok pahalı ama bence değer. Çünkü son beş yılın en dikkat çeken modern kokularından birisi gibi görünüyor.

Ünlü parfüm kritikçisi Luca Turin Tobacco Vanille’ye beş üzerinden üç yıldız vermiş. Biraz şaşırmadım desem yalan olur. Özetle şunları söylemiş:

“Tobacco Vanille, Hollanda pipo tütünü kokusunun bir benzeri gibi. Kuru meyveler ve balın bir bileşimi. Bu anlamda Serge Lutens – Miel de Bois’e benziyor. Harika kokuyor ama gerçek parfüm kokusundan ziyade sıcak bir ambiyans parfümünü andırıyor.”

Parfümümüz unisex olarak piyasaya sunulmuş. Bence de yerinde bir karar. Her ne kadar içeriğindeki tütün biraz erkeksilik katsa da vanilya ile denge sağlanmış. Eau de Parfum (EDP) olduğunu belirtmeliyim. Sonbahar-kış mevsiminde kullanmak daha uygun olacaktır.

Artıları:

+ Orta notaları müthiş.

+ Tütün ve vanilya aromalarının çok iyi bir karışımı.

+ Genel olarak herkesin sevebileceği seksi kokusu.

+ Kalıcılığı ve fark edilirliği çok iyi.

Eksileri:

- Başlangıcındaki tütün kokusunu pek sevemedim.

- Çok yüksek fiyatı.

Koku Güzelliği:10/9

Carolina Herrera – Chic For Men (2004)

Carolina Herrera – Chic For Men (2004) Markanın erkek parfümlerinden.

1939 yılında Venezuela’da doğmuş Carolina Herrera. Modaya olan tutkusu ona kıyafetler tasarlatmış. Bakmış ki Venezuela bu işler için pek uygun bir yer değil. Ver elini fırsatlar ülkesi Amerika. Burada 1981 yılında kendi şirketini kuruyor. Ve tasarladığı kıyafetleri görücüye çıkarıyor. Gerisi tahmin edebileceğimiz gibi. Başarı basamaklarını tırmanan bir kadın. Ve onun kıyafetlerini giymek için birbiriyle yarışan kadınlar. Dünya çapında 70’den fazla özel satış mağazasında ve 150’den fazla noktada Carolina Herrera’nın tasarımlarını bulabilirsiniz.

                                                         Markanın kurucusu Carolina Herrera. 

“Ben zerafet ve karışıklık fikrini seviyorum. Ama bir kıyafette yada parfümde karışıklık, basitlik olarak görünmelidir. Benim tasarladığım kıyafetler ve parfümler gerçekçi olmalı. Ama gerçekliğe biraz da fantezi katılmalı. Aynı hayatımız gibi…” diyen Herrera, parfüm işine de kaçınılmaz olarak girmiş. İlk parfümünü 1988 yılında piyasaya sürmüş. Şimdiye kadar 40’dan fazla parfüme imza atmış. Ülkemizde en bilinen ve sevilen parfümünün 212 Men olduğunu rahatlıkla söyleyebilirim. 212 Men kadar popüler olmasa da bugünkü konuğum Chic For Men’in de sevilen bir parfüm olduğunu düşünüyorum.

Chic For Men odunsu baharatlı olarak sınıflandırılmış. Açılışı tam bir meyve salatası gibi. Açıklanan üst notalarına baktığımda zaten durum anlaşılıyor. Limon, mandalina, karpuz ve bergamot. Bence bu dörtlüden en fazla karpuz ve mandalina hissediliyor. Biraz fazla “genç işi” diyebilirim başlangıcı. Orta notalara gelindiğinde bu meyvemsi koku geri çekilirken ortaya tatlı baharatlar çıkıyor. Daha çok biber diyebilirim. Fakat o meyvemsi koku her daim hissediliyor. Orta notaları başlangıcından daha güzel. Alt notalarına gelindiğinde ise baharatların etkisi azalırken ortaya tatlı meyvemsi misk ile tatlı aromatik odunsular ortaya çıkıyor. Bu kısıma eh işte diyebilirim. Yani özetle: Meyveler, tatlı baharatlar, tatlı misk ve odunsu notalar.

Eğer bana Chic For Men nasıl kokuyor diye genel bir soru soracak olursanız cevabım “meyveli” olacak büyük ihtimalle. Başlangıcındaki karpuz benzeri koku adeta parfümün sonuna kadar kendisini hissettiriyor. Zaten açılışını biraz Davidoff – Cool Water Game’e benzettim. Fakat Chic daha kaliteli ve özenli. Yine de biraz fazla meyveli ve tatlı. Ayrıca hafiften “steril bir yapaylık” hissediliyor. Kokuları çok benzemese de bu hissi bana Hugo Boss – Baldessarini’de vermişti. Anlatması zor. Sanki transparan bir yapısı var. Çok doğal ve mis gibi bir kokusu yok. Bir şeyler rahatsız ediyor beni alttan alta.

Chic For Men deneyen yada kullanan bir çok kişinin rahatlıkla sevebileceği bir parfüm. Bu anlamda  “güvenli kokular” sınıfına sokabiliriz. Kadınlarında bu parfümü oldukça sevdiklerini kendi deneyimlerimden de biliyorum. Neredeyse bir şişesini kullanmış birisi olarak sanırım bunu söyleyebilirim. Markanın çok ilgi gören parfümü 212 Men’e benziyor kokusu genel olarak. Fakat 212 Men’den daha meyveli diyebilirim.

Orta notalarındaki tatlı baharat kullanımını sevdiğim Chic’in en hoşuma gitmeyen yanı biraz fazla genç arkadaşlara hitap eden yanı oldu. Bence en fazla 25 yaş ve altındaki arkadaşlar kullanmalı. Daha yüksek yaşlar için ne kadar uygun olur şüpheliyim. Ayrıca biraz fazla “tatlı” kokuyor. Yada artık benim tatlı kokulara karşı toleransım azalıyor. Bu tatlılığı muhtemelen tonka fasulyesi veriyor.  Diğer sorun ise uzun süreli kullanımlarda sıkıcı hale gelmesi. Aldığım bir şişesini artık kendimi zorlayarak sırf bitsin diye kullandığımı gayet iyi hatırlıyorum. Geçen zaman içinde anlaşılan fikirlerim oldukça değişmiş Chic For Men hakkında. Benim için eskisi kadar çekici bir parfüm olduğunu düşünmüyorum.

Parfümün tasarımını Carlos Benaim, Ann Gottlieb ve Jean-Marc Chaillan üçlüsü yapmış. Orta notalarındaki keskin biberler yüzünden sıcak yaz günlerinde kullanmak çok iyi bir fikir değil. Bence tam bir serin ilkbahar parfümü. Önümüzdeki bahar ayları için ideal. Soğuk kış mevsimine ise uyacağını düşünmüyorum.

Artıları:

+ Orta notalarını sevdim.

+ Deneyen bir çok kişinin sevebileceği kokusu.

+ Birisine hediye vermek için iyi bir seçenek.

Eksileri:

- Başlangıcı fazla meyveli.

- Tam çözemediğim tuhaf bir yapaylık var kokusunda.

- Uzun süreli kullanımda sıkıcı olma ihtimali var.

Koku Güzelliği: 10/6

Montale – Sweet Oriental Dream

Montale – Sweet Oriental Dream  Markanın unisex parfümlerinden.

Tatlılar ile aranız nasıl? Baklava, profiterol, şekerpare, aşure, sütlaç, irmik helvası, künefe, revani… Bir tatlı sever olarak isimlerini gördükçe bile canım çekiyor bu nefis lezzetleri. Dikkatimi çeken ise kimi insanların tatlılara düşkünlüğü olmuyor. Kimisinin ise gözünde tütüyor. Bu durumun insanların hormonları ile ilgili olduğunu düşünüyorum. Yani her insanın bünyesi muhtemelen kendi bağışıklık sisteminin gereksinimlerine göre hareket ediyor. Yani bizim sevdiğimiz yemekler bilinçaltımızın bize dayatmaları belki de. Neden olmasın.

Peki koku duygularımızı ne etkiliyor? Neden bir parfümü çok severken diğerinden nefret ediyoruz. Acaba koku sevgimizi de bilinçaltı dünyamız mı yönlendiriyor? Mesela benim tatlıları çok seviyor olmam, tatlı kokan parfümlere karşı da bir ilgimin olmasını gerektirir mi? Acaba tatlı parfümleri bunun için mi seviyorum?

Böyle bir araştırmaya şimdiye kadar rastlamadım. Ama daha derinine inilmesi gereken ilginç bir konu olduğunu düşünüyorum. Peki siz tatlı kokuya sahip parfümleri seviyormusunuz? Eğer seviyorsanız bugün tam size göre bir arkadaş var sırada.

Daha önce bahsetmiş olsam da yine kısaca değineyim. Özellikle son yıllarda parfüm endüstrisi büyük bir iştahla “gourmand-foody” denilen kokular üretmeye başladı. Bunlar daha çok çikolata, kakao, kahve, vanilya, şeker, karamel, kapuçino benzeri parfümler. 1980 ve 1990’lı yıllarda bu tip parfümler neredeyse hiç yokken, 2000’li yıllarda tam bir çılgınlık halini aldı. Gerek ana akım gerekse niche markalar bu trendin gerisinde kalmamak için bol bol bu tür gourmand tarzındaki kokulara yer veriyorlar. Ticari olarak haklılar tabiki. Rekabetin gerisinde kalmak istemiyorlar. Peki ama durum kullanıcılar açısından nasıl acaba? İnsanlar bu tarz parfümleri seviyorlar mı? Yada sevmeye mi zorlanıyorlar.

Bence durum biraz da “moda olan iyidir” algısı. Bir akım yada trend ne kadar yaygınlaşırsa herkes onun peşinden gidiyor. Yani herkes aynı kocaman güneş gözlüklerini takıyor. Yada bir çok kadın aynı çantayı koluna geçiriyor. Hatta aynı tarz pantalonlar. Aslında farkında olmadan herkes birbirinin aynısı oluyor.

Buradan modaya karşı olduğum gibi bir anlam çıkmaz tabiki. Ama sırf bir şeyler popüler diye de körü körüne peşine takılmak anlamsız geliyor artık. Sadece moda değil, parfüm dünyası da bence kısır döngünün içine girmiş durumda. Birçok marka neredeyse birbirine çok yakın tatlı kokan parfümler piyasaya sürüyorlar. Bu akıma niche markalar bile karşı koyamıyor. İşte bugün tamda böyle bir parfüm karşımızda.

Montale aslında bir Fransız markası. Parfümlerinin çoğunu kurucusu Pierre Montale tasarlıyor. Henüz yeni bir marka olmasına rağmen biraz saldırgan bir tarzı var. Sürekli yeni kokular piyasaya sürüyor. Hatta artık yeni çıkardıkları parfümleri takip bile edemiyorum. Asıl büyük çıkışlarını geçtiğimiz haftalarda incelediğim Black Aoud ile yaptılar. Kendilerini Arap kültürüne yakın parfümler üreten bir Fransız markası olarak tanımlıyorlar. Zaten parfümlerinde seçtikleri isimler de bu yönde. Artık bugünkü konuğumuza geçmek istiyorum.

Sweet Oriental Dream, harika ismi ile çok dikkat çekici. Açıkcası bu parfümü sırf ismi yüzünden merak ediyordum. Sonunda tanışma fırsatını yakaladım. Tarz olarak oryantal-vanilya olarak sınıflandırılmış. Parfümün başlangıcı oldukça tatlı bir badem ile gerçekleşiyor. Hatta kremsi bile diyebilirim. Devamında ise çok değişmiyor. Sadece sonlara doğru vanilyalı badem kokusunun yerini amber benzeri vanilya ve gül alıyor. Fakat gül çok derinlerden geliyor. Zaten parfümün açıklanan notaları sadece gül, vanilya, bal ve badem. Aslında bu dörtlü gayet güzel açıklıyor Sweet Oriental Dream’i.

Parfümümüz başlangıcından sonuna kadar neredeyse hiç değişmiyor. Çok durağan ve sabit bir kokusu var. Kremsi badem, bolca vanilya ve yüksek oranda şeker. Tatlılık hissini vermek için sanırım bal kullanılmış. Fakat şeker oranı bence fazla kaçmış. Benim için bile fazla şekerli. Hatta bana yanmış şekerleri anımsattı kokusu. SOD’u anlatmak için sanırım bu kadarı yeter. Çünkü başka bahsedilebilecek bir tarafı yok.

Peki diyeceksiniz ki iyide bir niche marka böylesine basit bir parfüm yapar, şişesini de 170 dolara satar mı? E işte oluyor. Gerçekten şaşkınım. Bakalım daha neler göreceğiz. Çünkü SOD’un kokusu ucuz ve kalitesiz parfümlerden bir farkı yok benim için. Etraftaki bir çok açık parfümcünün birisinden SOD’a benzeyen bol şekerli bir parfüm bulup kullanabilirsiniz. Hiçbir yaratıcılığı olmayan yapısı, vasat kokusu ile pas geçtiğim bir parfüm. Günlük kullanıma çok uyacağını da düşünmüyorum. Zaten bizim ev ahalisi de hiç beğenmedi bu parfümü. Hatta ucuz el kremlerine benzettiler kokusunu.

SOD unisex olarak piyasaya sürülmüş. Bence kadın kullanımına biraz daha yakın. Sonbahar-kış kullanımına uyacaktır. EDP olması hem kalıcılığına hem de fark edilirliğine olumlu katkı yapmış. Aman dikkatli sıkın. Çünkü fazlası geçici şuur kaybı yaratabilir.

Artıları:

+ Bol şekerli parfümleri sevenlerin ilgisini çekecektir.

Eksileri:

- Yapaylık sınırında dolaşan kokusu kalite hissi vermiyor.

- Parfümde tatlılık kullanımına tamam da bu kadarı da fazla olmuş.

- Başından sonuna kadar hiç değişmeyen statik yapısı.

- Yüksek fiyatı.

Koku Güzelliği:10/5

Chanel – Egoiste / L’Egoiste (1990)

Chanel – Egoiste / L’Egoiste (1990)  Markanın en önemli erkek parfümlerinden.

Uzun ve kabarık elbiseler, tüylü şapkalar, dantelli tokalar ve en önemlisi de bir erkeğin iki elinin çok rahat kavradığı bel ölçüleri yaratmak için kullanılan korseler... Hayattaki tek amaçları zengin ve saygın birisiyle evlenmek, kocalarına her daim çok güzel görünmek olan kadınlar... Asilliğin simgesi olarak beyaz ten, kadınlığın şartı olarak uzun saç. Ve bu ortamda kabarık kıyafetli kadınların arasında sade, siyah pantalonu, elinde sigarası ve kısa saçlarıyla beliren aykırı bir kadın: ‘Coco’ Chanel.

                                                                         Coco Chanel. 

Gabrielle Bonheur Coco Chanel, 1883’te Fransa’da dünyaya gelmiş. Babası onu bir yetimhaneye bırakmış. Babasının kendisini almak için hiçbir zaman dönmeyeceğini anlayan Chanel, 18 yaşına bastığında yetimhaneden çıkıp bir terzi dükkanında çalışmaya başlıyor. Bu arada şarkıcılık da yapan Chanel, söylediği bir şarkıdan dolayı “Coco” lakabını almış. Sahneye çıktığı bir akşam, varlıklı bir adam olan Etienne Balsan ile tanıştı ve onun aracılığıyla Paris sosyetesine girdi. İlk önce basit şapka tasarımlarıyla atıldığı moda dünyasına yıllar sonra Holywood’un ünlü aktrislerinin şapka tasarımcısı olarak damgasını vurdu.

Birinci Dünya Savaşı’nda kocaları savaşa giden kadınlar, tek başlarına ayakta durmayı öğrendiler. Bununla birlikte özgürlük arayışı içine giren kadınları yalnızca korseden kurtarmaya çalışmıyordu Chanel. Kadınları kafalarındaki korselerden, onları erkeklere bağımlı kılan ruhsal tembellikten kurtarmak istiyordu. “Moda, yalnızca kıyafetlerde var olan bir şey değil. O, her yerde. Moda, fikirlerle ilgili, yaşam şeklimizle, etrafımızda olup bitenlerle ilgili bir şey” (Coco Chanel)

Chanel, moda dünyasında yaptığı devrimlerin yanında özel hayatıyla da dikkat çekiyordu. Evli bir düke aşık olan ve dük karısından boşanıp kendisiyle evlenmediği için intihara kalkışan Chanel, makası tam karnına saplayacakken aynada kendisini görüyor ve saçlarını kesiyor. Bir gün ata binerken uzun, kabarık elbisesini sinirlenerek ortadan ikiye kesti ve böylece ilk kez kadınların pantolon giymesi fikrini ortaya attı. Yaşadığı dönemde yalnızca hayat kadınlarına özgü olan kırmızı ruj sürdü. Etrafındaki erkekler ne kadar onu yönettiklerini düşünseler de, onların toplumdaki baskınlığına karşı açtığı savaşını yine onları kullanarak kazandı. Bu kadar üne sahip olmasına rağmen pek mutlu olmadığı bilinen Chanel’in “Sahip olduklarım yerine düzgün bir kocam olmasını isterdim” demesi bunu kanıtlıyor. İlk defilesi ayın beşinde yapıldı ve ertesi gün basından büyük ilgi gördü. Bu yüzden uğurlu rakamı beş olarak kaldı ve her defilesi hâlâ ayın beşinde yapılıyor. Giderek ünlenen Chanel, parfüm ve kozmetik işine girdi. Bugün hâlâ çok ünlü olan “Chanel No.5” parfümünün adı da, uğurlu rakamından geliyormuş.

                                                              Coco Chanel çalışırken... 

Chanel hakkında bilinmeyen bir diğer ilgi çekici şey ise ülkemiz hakkında. 1930-1945 yılları arasında Türk askerinin kıyafetlerinde yenilikler yapmak isteyen Atatürk’ün, yaptığı araştırmalar sonunda o sıralar tasarımlarıyla tüm dünyada konuşulan Chanel’e Türk Silahlı Kuvvetleri için yeni bir tasarım yaptırması. TSK kıyafetlerinin son tasarımını yapan Arzu Kaprol da, kıyafetlerde beğendiği ve değiştirmek istemediği kısımların hep Chanel tarafından tasarlananlar olduğunu söylemiş. Buradan Mustafa Kemal’in ne kadar çağının ötesini görebilen bir entellektüel zekaya sahip olduğunu şaşırarak farkettim.

Bir moda tasarımcısından çok öte, bir tarz yaratıcısıydı Chanel. Ölümünün üzerinden 41 yıl geçmesine rağmen moda dünyasındaki etkileri hâlâ sürüyor. Bunun nedenini, kendi sözleriyle de açıklamak mümkün: “Moda geçer; kalıcı olan şey stildir.”

 
1971 yılında, 30 yıldır yaşadığı Paris’in Ritz Carlton otelindeki odasında ölmüş. Ölmeden önce son sözlerinden birisinin ise şu olduğu anlatılır:”Evet çok zenginim ve milyonlara sahibim. Ama o kadar yalnızım ki…”

Hakkında 50’den fazla kitap yazılmış ve hayatı filmlere konu olmuş bir ikon Coco Chanel. Dünya moda endüstrisini şekillendiren isimlerden birisi. Kimi kitaplarda biseksüel olduğu iddia ediliyor. Kimi kitaplarda uyuşturucu bağımlısı olduğu. Hatta Yahudi düşmanlığı bile isnat edilmiş. Chanel’in büyük başarılarla, büyük trajedilerle ve büyük hüzünlerle dolu hayatı kuşkusuz çok uzun yıllar konuşulacak.

Peki Chanel parfümleri denildiğinde aklınıza ne geliyor? Bu sorunun cevabı benim için çok açık: No.5. Aradan geçen onlarca yıla rağmen hala kadınların en sevdiği ve arzuladığı nesnelerden birisi. En çok satan listelerinde yıllardır en üst sıralarda. Sadece No.5 mı? Chance, Coco, Coco Mademoiselle, Cristalle, Allure gibi ismi çok sık geçen kadın parfümlerini saymazsak haksızlık olur. Fakat Chanel’in erkek parfümleri hakkında ne düşünürsünüz dersem sanırım cevap pek parlak olmayacak. Çünkü gördüğüm kadarıyla Chanel’in kadın parfümleri, erkek parfümlerinden çok daha fazla öne çıkıyor. Her ne kadar Antaeus, Pour Monsieur, Egoiste gibi önemli klasiklere imza atmış olsalarda yine de benim kafamdaki Chanel imajı hep kadın parfümleri üzerine. Belki de sadece bana öyle geliyor.

Artık yavaş yavaş Egoiste’e geçmek istiyorum. 1990’lı yılların başında piyasaya sürülmesine rağmen, 1980’lerin erkek parfümlerine çok benzediğini söyleyemem. Zaten Egoiste’in parfümler dünyasında özel bir yerinin olmasının sebebi de bu. Egoiste erkek parfümleri arasında yeni bir sayfa açmış gibi görünüyor. Bu durum onu klasikler arasına çoktan sokmuş.

Egoiste odunsu-baharatlı olarak sınıflandırılmış. Yoğun bir odunsuluk olmasada baharat kısmına kesinlikle katılıyorum. Parfümümüzün başlangıcı aromatik otlar, biraz lavanta ve tatlı turunçgil ile gerçekleşiyor. Açılışı bana turunçgil hissi verdi daha çok. Açıklanan üst notalarına baktığımda mandalina gördüm. Muhtemelen oradan geliyor bu turunçgil hissi. Biraz eski tarz bir başlangıcı var Egoiste’in. Tabiki 20 yıl önce piyasaya çıktığını unutmamak lazım.

Orta notalara gelindiğinde bu turunçgil hissi devam ediyor. Bu kısımda tatlımsı baharatlar devreye giriyor. Tarçın başrolde diyebilirim. Ayrıca erkeksi çiçeklerde hissediliyor. Üst notalarından çok daha güzel orta notalar. Zaten Egoiste’in asıl karakteri de buradan itibaren devreye giriyor. Ben gayet başarılı bulduğumu rahatlıkla söyleyebilirim. Son olarak alt notalara gelindiğinde sandal ağacı kendisini gösteriyor. Evet bu bölümde tam bir sandal ağacı hakimiyeti var diyebilirim. Biraz da deri kokusu aldım. Ama çok baskın değil. Yani özetle: Aromatik otlar, tatlı baharatlar, erkeksi çiçekler ve sandal ağacı.

Egoiste parfüm dünyasının en saygı duyulan eserlerinden birisi. Bunu rahatlıkla söyleyebiliriz. 1990’lı yılların devrim yaratan parfümlerinden. Hatta 1980’lerin erkeksi, sert ve ödünsüz parfümlerine ilginç bir başkaldırı olarak görüyorum Egoiste’i. Başlangıcını çok sevmesemde daha sonrasında gayet başarılı buldum. Bence Egoiste’in ana gövdesini tatlı turunçgil benzeri meyveler, tatlı tarçın ve sandal ağacı oluşturuyor. Tatlılık kullanımı çok yüksek değil. Baharat ve meyveler ile iyi kombine edilmiş. İyi ayarlanmış harmanı, başarılı nota geçişleri ve beyfendi tarzıyla yaşı otuz ve üzerindeki erkekler için gözden kaçmaması gereken bir seçenek.

Egoist’in eleştirilecek yanı biraz “eski” kokması. Yani günümüzün modern parfümleri ile yarışacak yapıda değil. Ayrıca keskin baharatlar ve yoğun sandal ağacı herkesin hoşuna gitmeyebilir. Her zaman dediğim gibi almadan önce denemeniz fena olmayacaktır. Egoiste’i bir çok başarılı parfüme imza atmış olan Jacques Polge tasarlamış.

Ünlü parfüm kritikçisi Luca Turin kitabında Egoiste’e beş üzerinden dört yıldız vermiş. Özetle şunları söylemiş:

“Egoiste’i güzel bir parfüm olarak hatırlıyorum. Hafiften sulandırılmış şekerli meyveler ve biraz odunsu notalar. Evet benim için sürpriz oldu diyebilirim. Bütün Chanel parfümlerinin içinde en çok Guerlain’lere benzeyen parfüm. Kekik, lavanta ve otsu notalar. Guerlain – Mouchoir de Monsieur’e mükemmel bir alternatif. Ondan daha canlı ve daha az züppe. Her ne kadar kullanımı kolay bir parfüm olsa da güçlü bir yapısı var.”

       

Egoiste tam bir erkek parfümü bence. Bazı yorumcular kadınsı bulmuşlar. Pek anlayamadım neresinin kadınsı olduğunu. Otuz hatta otuz beş yaş üzeri erkeklere daha çok yakışacaktır. Sonbahar-kış mevsiminde kullanmak daha iyi sonuç verecektir.

Artıları:

+ Tatlı baharatlar ve sandal ağacının güzel bir kombinasyonu.

+ Şık ve kaliteli yapısı ile baygın, şekerli, vanilyalı parfümlere iyi bir seçenek.

Ekisleri:

- Başlangıcını pek sevemedim.

- Çok büyük değişim göstermeyen kokusu.

Koku Güzelliği:10/7 

By Kilian – Back to Black (2009)

By Kilian – Back to Black (2009) Markanın unisex parfümlerinden.

LVMH harfleri size ne çağrıştırıyor? Eğer modayı yakından takip etmek gibi takıntılarınız yoksa ve “lüks” kavramı sizin hayatınızda çok yer kaplamıyorsa bu harfler sizin için anlamsız dört harf olabilir. Fakat durum tam tersi ise LVMH’yi çok yakından bildiğinize eminim. Çünkü karşımızda dünyanın en büyük “lüks tüketim” holdingi duruyor. Louis Vuitton ve Moet Hennessy isimlerinin baş harflerinden oluşan LVMH, bünyesinde 60’dan fazla dünya çapında markayı barındıran dev bir yapı. Grup aktif olarak beş sektörde faaliyet gösteriyormuş. Bizi ilgilendiren parfüm birimlerinde şu markalara sahipler: Christian Dior, Guerlain, Givenchy, Kenzo, Fresh, Acqua di Parma, Loewe, Fendi ve Emilio Pucci.

Buradan geçelim Kilian kardeşimize. Kökleri 1765 yıllarına kadar dayanan bir geleneğin temsilcisi olan Hennessy konyaklarının yeni nesil üyelerinden birisi Kilian Hennessy. Henüz genç yaşında parfümlerin cazibesine kapılıyor ve kendi niche markasını oluşturuyor. Prestijli soyadını ise ailenin diğer işleri sebebiyle kullanamadığından markasının ismini “By Kilian” koyuyor. 2007 yılında ard arda çıkardığı parfümler ile piyasaya iddialı bir giriş yaptı. Bir anda ilgi odağı olmayı başarmış gibi görünüyor. Fransa merkezli bu yeni niche parfümevinin ürünleri oldukça yüksek fiyatlara satılıyor. (50 ml.si 200 Dolar civarı)

                                                     By Kilian'ın kurucusu Kilian Hennessy. 

Bugün inceleyeceğim Back to Black 2009 yılında piyasaya sürülmüş. Çıktığı andan itibaren çok ses getiren bir parfüm olduğunu, hakkında bir çok şey yazılıp çizilmesinden anlıyoruz. Bazı yorumculara göre By Kilian’ın en iyisi. Kimine göre de markanın başyapıtı. “L’Oeuvre Noire” serisinin bir üyesi olduğunu unutmadan belirteyim. Parfümün isminin sonuna da “Aprodisiac “ eklenmiş. Markanın genel olarak bir uygulaması bu. Her parfümün adeta ikinci isimlere sahip olmasını istemişler. Bana göre biraz gereksiz olmuş.

Back to Black odunsu oryantal olarak sınıflandırılmış. Başlangıcı çok güzel bir kiraz-vişne ile gerçekleşiyor. Çok doğal ve lezzetli bir açılışı var. Gayet güzel diyebilirim. Bir süre sonra bu kiraz-vişneye tütün ekleniyor. İkisinin birleşimi gayet ilginç. Fakat tam da bu noktada parfüme biraz pudralı bir his ekleniyor. Neden böyle bir tercih yapmış Kilian anlayamadım. Vişne-tütün birlikteliği gayet güzelken, orta notalardan itibaren devreye giren bu pudramsılığa ne gerek vardı ki. Alt notalarda da kokusu çok büyük değişimler göstermeden devam ediyor. Yani özetle: Vişne, tütün, pudralı his, tatlılık için kullanılmış bal. Evet basit sayılabilecek bir kokusu var Back to Black’in.

Kokusu biraz Thierry Mugler – A Men Pure Havane’i anımsattı bana. Genel olarak yeni parfümlerin bir çoğunda rastladığımız tatlılık burada da var. Ayarı kaçmış bir şekerli yapısı olmasa da yine de bariz bir tatlılık hissediliyor. Tatlı parfüm sevmeyenlerin dikkatine.

Back to Black’e iki noktada eleştirim olcak. Birincisi kokusu biraz düz çizgide ilerliyor diyebilirim. Ana yapı pek değişmiyor. Çok daha ilginç ve derin bir parfüm beklerdim böylesi bir niche markadan. İkinci eleştirim ise pudramsı yapısı. Bu hissi hangi element veriyor bilemiyorum. Ama orta notalardan itibaren ortaya çıkan pudramsı his pek hoşuma gitmedi. Zaten parfümün hakkında yazıp çizen bir çok kişi bu pudralılıktan şikayet etmişler. Kimisi “bebek pudralarına” bile benzetmiş. Şöyle bir düşündüğümde haksız da sayılmazlar.

Back to Black’i denemeden önce okuduğum yorumlarda tam benim isteklerime göre bir parfüm olduğunu düşünmüştüm. Kiraz-vişne, tütün ve biraz vanilya. Yani bir anlamda çok büyük umutlarla yaklaştım bu arkadaşa. Fakat tam umduğumu bulamadığımı rahatlıkla söyleyebilirim. Ben çok daha sofistike ve aklımı başından alan bir vişne-tütün kombinasyonu beklerken, ortalama üzeri kalitedeki bir parfüm ve onun çok da etkileyici olmayan kokusuyla karşılaştım. Buradan Back to Black kötü bir parfüm anlamı çıkarılmamalı. Ama yine de küçük bir hayal kırıklığı yaşamadım dersem yalan olur. Belki de hiçbir parfümü gözümüzde fazla büyütmemek lazım. Gereğinden fazla da değer vermememiz gerek diye düşünüyorum. Yine de Back to Black bir çok kişinin beğeneceği “güvenli” parfümlerden birisi. Yüksek kaliteli, başarılı harmana sahip ve güzel kokan bir parfüm. Ama o kadar yüksek bir fiyatı hak ediyor mu şüpheliyim.

                            Back to Black parfümünün tanıtım gecesi. Müzik tabiki Amy Winehouse'a ait.

Back to Black çok yüksek fiyatlara satılan bir parfüm. Bu durum tabiki By Kilian markasının kendisini konumlandırdığı yer ile ilgili. Yani fiyat çıtasını bu kadar yükseklere koyunca insanların beklentileri daha çok artıyor. Kilian Hennessy’in bu durumu çok iyi bildiğine eminim. Fakat bir parfümün fiyatının çok yüksek olması onun her zaman çok başarılı bir parfüm olduğunu göstermiyor.

Niche parfümlerin aşırı yüksek gibi görünen fiyatları kimi parfüm platformlarında da tartışma konusu olarak karşıma çıkıyor. Özellikle Amouage, Xerjoff, Clive Cristian gibi niche parfümlerden bile daha yüksek fiyatlara satılan uç markalar acaba verilen paraları hak ediyorlar mı? Yoksa biraz kalbur üstü malzeme kullanımı, şekilli bir şişe ve lüks mekanlardaki tanıtım kokteyleri bizim gözümüzü fazla mı boyuyor? Karar tabiki parfüm severlerin. Parfümün tasarımcısı ise By Kilian için başka parfümlerde yaratmış olan Calice Baker.

Back to Black EDP konsantrasyonunda. Sıcak yaz günleri dışında her zaman kullanılabilir. Unisex olarak piyasaya sunulmuş. Evet doğru bir tercih olmuş bence de. Ama biraz daha erkek kullanımına yakın sanki. Oysa bazı kullanıcılar kadınsı bir yanı olduğunu söylemişler. Muhtemelen bu vanilya-pudra ikilisinin marifeti. 35 yaş altı arkadaşlara tavsiye ederim. Daha üst yaş gruplarına uyacağını pek sanmıyorum.

Artıları:

+ Başlangıcındaki vişne kullanımı çok güzel.

+ Yüksek kaliteli ve lüks kokan haliyle çok seveni olması gayet anlaşılabilir.

+ Genel olarak herkesin beğenebileceği bir yapıda olduğunu düşünüyorum.

Eksileri:

- Orta notalardan itibaren ortaya çıkan pudramsı koku da neyin nesi?

- Düz çizgide ilerleyen yapısı daha ilginç hale getirilebilirmiş.

- Çok yüksek fiyatlara satılıyor. Almadan önce denemek şart.

Koku Güzelliği:10/7